İsrail

İsrail

En büyük ithalatçı 2021
En büyük ithalatçı 2021
Çin Halk Cumhuriyeti 16.64Milyar
Dolar
En büyük ihracatçı 2021
En büyük ihracatçı 2021
ABD 16.32Milyar
Dolar
Türkiye’nin ithalatı
1.66 Milyar $
2017
2.04 Milyar $
2021
Türkiye’nin ihracatı
3.50 Milyar $
2017
6.35 Milyar $
2021

Genel Görünüm

İsrail, cari fiyatlarla 395 milyar dolarlık GSYH büyüklüğü ile dünyanın 32. büyük ekonomisidir. Son 17 yıldır istikrarlı şekilde büyüyen İsrail ekonomisi, iç pazarının küçüklüğü nedeniyle ihracata dayalı bir büyüme sergilemektedir. İsrail, Dünya Bankası “İş Yapma Kolaylığı” endeksinde 35. sırada yer almaktadır.

İsrail’in 9 milyonluk toplam nüfusu içerisinde işgücüne katılım oranı %63, işsizlik oranı ise %3,5’dir. İstihdamın %82’si hizmetler sektöründe iken %17’si sanayi sektöründe, %1’i ise tarım sektöründe çalışmaktadır. İsrail’in resmi para birimi ILS’dir (İsrail Şekeli). 

İsrail’in gelişmiş sanayi altyapısının ve Ar-Ge kapasitesinin uluslararası düzeyde bilinirlik kazanması ile yerel ve yabancı yatırımcıların sektöre ilgisi artmıştır. Özel şirketlerin Ar-Ge sektöründeki payı %60’ın üzerindedir. İsrail kökenli yazılım firmalarının; veri tabanı yönetimi yazılımları, eğitim yazılımları, internet yazılımları, anti-virüs koruma ve güvenlik sistemleri gibi alanlarında rekabet gücü oldukça yüksektir. Fiber-optik ve elektro-optik kontrol sistemlerinde, ısıya duyarlı görüntüleme sistemlerinde, medikal cihaz üretiminde ve gece-görüş sistemlerinde İsrail oldukça ilerdedir. İsrail hükümeti, Ar-Ge harcamalarını %30-66 arasında değişen oranlarda sübvanse etmekte olup; devlet destekli bir projenin ticari anlamda başarılı bir ürüne dönüşmesi halinde ürün geliştiricilerden telif ücreti almaktadır.

Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine göre 2019 yılında yıllık reel olarak %3,5 büyüyen İsrail ekonomisinin, 2020 yılında COVID-19 pandemisinin etkisiyle -%6,3 oranında daralacağı öngörülmektedir.

Comtrade verilerine göre, İsrail 2019 yılında toplam 58 milyar dolarlık ihracat ve 76 milyar dolarlık ithalat yapmıştır. En yakın ticari ilişkilerini ABD ve Çin ile kurarken en fazla ithalatı  ABD’den yapmaktadır. Türkiye, 2019 yılında İsrail’e 4,4 milyar dolarlık ihracat yaparken İsrail’den 1,6 milyar dolarlık ithalat yapmıştır. 2019 yılındaki 6 milyar dolarlık ikili ticaret büyüklüğümüz ile İsrail, Türkiye’nin en büyük 17. ticari ortağı konumundadır.  

Daha Fazla Görüntüle Daha Az Görüntüle

Ticari Cazibe Faktörleri

İş yapma kolaylığındaki durumu-2022
4 / 5
Lojistik performansı-2022
3 / 5
Mal ve hizmet ithalatı büyüme (yıllık)-2022
11.72%
Vizesiz Geçiş
Mal ithalatı-2021
92.14 Milyar $
Bir iş kurmak için gereken süre-2022
11.0 gün
Enflasyon (yıllık)-2022
4.39%
Gayri safi yurtiçi hasıla-2022
522.03 Milyar $
GSYİH büyüme (yıllık)-2022
6.46%-2022
Kişi başına düşen brüt milli gelir, PPP (cari uluslararası dolar)-2022
48.82 Bin $
Mal ve hizmet ithalatı (%GSYİH)-2022
28.62%
Mal ihracatı-2021
60.15 Milyar $
Mal ve hizmet ihracatı büyüme (yıllık)-2022
8.26%
Hava Taşımacılığı, navlun (milyon ton-km)-2022
715.59
Konteynır Liman Trafiği (TEU: 20 fit eşdeğer birim)-2022
3.13 Milyon
Tarımsal Katma Değer (% GSYİH)-2022
1.26%
Endüstriyel Katma Değer (% GSYİH)-2022
17.17%
Hizmet Katma Değer (% GSYİH)-2022
72.45%
Mal ve Hizmet İhracatı (%GSYİH)-2022
31.91%
Toplam Nüfus-2022
9.55 Milyon
Doğrudan Yabancı Yatırım, net girişler (% GSYİH)-2022
5.34%
Mal ticareti (% GSYİH)-2022
34.64%
Resmi döviz kuru (1 USD karşılığı yerel para birimi)-2022
3.36
Sevkiyat noktasından yükleme limanına ortlama teslim süresi-2022
-
Teslim limanından alıcıya ortalama teslim süresi-2022
-
Bu veriler worldbank ve comtrade veri kaynaklarından alınmıştır.

Dış Ticaret Deseni

Ülkenin İthalatı Ülkenin İhracatı
bilgilendirme-mesaji

Bu bölüm, daha iyi bir deneyim sunabilmek için tablet, masaüstü ve dizüstü bilgisayarlardan erişim için optimize edilmiştir. Görüntüleme yapabilmek için farklı ekran çözünürlüğüne sahip bir cihaz kullanabilir veya tarayıcı pencerenizin boyutlarını değiştirebilirsiniz.

Ülkenin ithalat yaptığı ilk 10 ülke ve bu ülkenin sektör bazında ihracat tutarları aşağıda gösterilmektedir.

20172018201920202021

Ülkenin ihracat yaptığı ilk 10 ülke ve bu ülkenin sektör bazında ithalat tutarları aşağıda gösterilmektedir.

20172018201920202021
Yukarıdaki grafik Comtrade veri kaynağından ilgili ülkenin raporladığı veriler baz alınarak oluşturulmuştur. İlk on ülke içerisinde payı %1'den küçük olan ülkeler gösterilmemektedir.
GTİP kodunuzu girerek ürünün bu ülkedeki dış ticaret verilerini, rakip ülkelerin pazar payını, vergi oranlarını, ihracat koşullarını ve potansiyel ithalatçılarını görüntüleyebilirsiniz.

Sektörler ve Fırsatlar

Türkiye’nin İsrail’e ihracatı incelendiğinde en büyük ihracat kalemini 764 milyon dolar üzerinde bir hacim ile demir çelik oluşturmaktadır. Demir çelik, yıllık ortalama büyüme olarak son 5 yılda toplam ihracat büyümemizin üzerinde bir oran olan %24’lük büyüme kaydetmiştir. Son 5 yılda yıllık ortalama %11 büyüyen otomotiv ihracatı ise 2019 yılında 712 milyon dolar değerindedir. En fazla ihracat yapılan üçüncü ürün grubu ise plastik ve mamülleridir ve yıllık ortalama %12 büyüyen bu ürün grubunda 2019 yılında 288 milyon dolarlık ihracat geliri elde edilmiştir.

İsrail’de yabancı sermaye hükümet tarafından desteklenmekte olup; yerli ve yabancı yatırımcılar eşit koşullara tabi tutulmaktadır, ancak bankacılık ve sigorta sektörlerindeki yabancı sermayeli yatırımlar için ön izin gerekmektedir. İsrail’de gerçekleşen doğrudan yabancı yatırımlar ağırlıklı olarak bilgi teknolojileri, iletişim teknolojileri, sağlık, temizlik teknolojileri, su ve tarım teknolojileri ile ilgilidir. 2019’da yaklaşık 20 milyar dolarlık yabancı yatırım yapıldığı tahmin edilmektedir.

Elektronik, haberleşme, medikal ve optik aletler gibi teknoloji yoğun sektörler İsrail’de son 10 yıl içerisinde önemli gelişme kaydetmiştir. Ülkenin yüksek eğitim düzeyi ve savunma, bilişim teknolojileri, tarım teknolojileri ve medikal teknolojileri ile ilgili Ar-Ge faaliyetlerine yapılan büyük yatırımlar bölgedeki bu gelişmelerin sürdürülebilirliğinin bir göstergesi olarak kabul edilmektedir.

Türkiye’nin İsrail’den en çok ithal ettiği ürünler arasında mineral yakıtlar ve yağlar gelmektedir. 2019 yılında ithalat hacmi 923 milyon dolar olan bu ürün grubunu, 181 milyon dolarlık ithalat hacmindeki plastik ve mamülleri takip etmektedir. En fazla ithalat yapılan diğer ürün grupları arasında organik kimyasallar, makine ve mekanik parçalar ve demir-çelik bulunmaktadır.

Daha Fazla Görüntüle Daha Az Görüntüle

Ticaret Müşavirinden Notlar

Ticaret Müşavirlerinin bulundukları ülkede sahadan edindikleri ve ihracatınızı doğrudan etkileyebilecek güncel gelişmeler ve mevzuat değişikliklerine ilişkin notlara bu bölümde ulaşabilirsiniz.

Ülkenin İthalat Potansiyeline Göre Ürünler

Potansiyele göre sektörler

{{sectorIndex+1 + index*6}} - {{sectorItem.sectorName}}

Sektör içinde potansiyeli en yüksek ürünler

Potansiyel, ilgili ülkede seçilen sektörde yer alan ürünlere duyulan ihtiyacın büyüklüğünün 1000’lik skala üzerinden gösterilmesidir.

Yapay zeka teknolojisi kullanan Akıllı İhracat Robotu, ihracatçıların geçmiş verilerinden ve farklı veri kaynaklarından elde ettiği yaklaşık 10 milyon satır veriyi anlık olarak işleyerek kişiye özel hedef pazar önerisi yapmaktadır. Seçeceğiniz hedef pazarlar için dış ticaret verileri, vergi oranları, ihracat koşulları, ithalatçı listeleri gibi ihracat yol haritanızı oluşturmanıza yardımcı olacak birçok bilgiyi görüntüleyebilirsiniz.
Robota Git

İkili Anlaşmalar

İki ülke arasında yapılan ticari anlaşmalar gerek vergiler gerekse gümrük uygulamaları bakımından ihracatta büyük önem taşımaktadır. Anlaşma metinlerine detay görüntüle butonunundan ulaşabilirsiniz.

Serbest Ticaret Anlaşması
Bölgesel Ticaret Anlaşması
Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması
Tercihli Ticaret Anlaşması
Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması

Ülkedeki Teknik Engeller

Ülkelerin farklı teknik düzenlemeleri, test ve belgelendirme işlemleri hakkında bilgi edinmek ve ihracat öncesi dönemde varsa teknik engellere yönelik önlem almak ihracatınızı geliştirmek için kritik öneme sahiptir. Aşağıda teknikengel.gov.tr adresi kaynak alınarak hazırlanan bilgileri görüntüleyebilirsiniz.

Ülkedeki ilgili mevzuat ve mevzuata ulaşılabilecek internet adresleri

İsrail'e yapılan ithalat genelde üç bakanlık sorumluluğu altındaki mevzuatlar tarafından düzenlenmiştir:

1. Ekonomi Bakanlığı (Serbest Ticaret Anlaşmaları, ithalat mevzuatı, İsrail Standartlar Enstitüsü) 

Serbest İthalat Yönetmeliği (İbranicesi Tzav Yevu Hofşi):
İthalat ile ilgili mevzuat ve yönetmelikler, ilk kez "İthalat izni" adıyla 1939 yılında yayımlanmış, değişik dönemlerde gelişime uğramış olup 1978 yılından bu yana Ekonomi Bakanlığı (eskiden Ticaret Bakanlığı idi) kapsamında "Serbest Ticaret Yönetmeliği" olarak düzenli şekilde uygulanmakta ve güncellenmektedir. Çok detaylı olarak (ve ayrı paragraflar altında) Bakanlığın sitesinde yayımlanmakta olan bu mevzuatta genel olarak aşağıdaki hususlar yer almaktadır:
- Hangi ürünler için ithalat lisansı gerektiği (kamu selameti, sağlığı, çevre koruması, vb. açılardan) ve ithalatı tamamen yasak ürünler,
- Lisansların alınacağı bakanlık birimleri,
- İsrail'in diplomatik ilişkileri olmayan ülkelerden yapılacak ithalat ile ilgili yönergeler (ithalat için özel onay gereken ülkeler),
- İsrail’in düşman ülke saydığı ülkelerden ithalat yasağı (İran, Suriye, Lübnan),
- İsrail ile serbest ticaret anlaşması olmayan ülkelerden yapılacak ithalat ile ilgili düzenlemeler,
- İsrail'in STA kapsamında tarım ve gıda ürünlerindeki tercihli kota dağıtımı ile ilgili bilgi ve beyanlar (Türkiye ile ilgili verilere aşağıda yer verilmiştir), CWC kimya ürünleri anlaşmalarına göre bu ürünlere uygulanan ithalat kontrolü.

Alkollü içkilerin ithali ile ilgili detaylı bir mevzuat bulunmaktadır. İthalatçı, alkollü içkilerin ithali ile ilgili olarak hem "tanınan" ithalatçı şirket olarak, hem de ithali istenen içki için Ekonomi Bakanlığı'ndan onay almak durumundadır. Mevzuat, İsrail'e ilk kez ithal edilen içkilerle geçmişte ithal edilmiş içkiler arasında, verilmesi istenen laboratuvar test belgeleri ve üretici deklarasyonları arasında kayda değer farklar gözetmektedir. Gerekli testler, ancak Bakanlık tarafından tanınan laboratuvarlar tarafından yapılmışsa kabul edilmektedir (AB Standartları tanınmaktadır).

2. İsrail Standartlar Enstitüsü:

İsrail Standartlar Enstitüsü (The Standards Institution of Israel-SII)1953 yılında yayımlanmış kanun kapsamında İsrail'de kullanılabilecek ürün standartlarını tespit eden Ekonomi Bakanlığı kontrolündeki kamu kurumudur. Yıllar boyunca yerel ürün standartlarının bu kurumun tespitiyle yapılmasının ithalata getirdiği sınırlamalar üzerine 2000 yılında yapılan kanuni düzenleme ile aşağıdaki hususlar ortaya konulmuştur:
- Kurum, genel olarak, gelişmiş ülkelerin kullandıkları standartları kabul edecek ve bu kapsamda tespit edilecek standart belirli ülkelerle yapılmakta olan ticaretin karakterini de hesaba alacaktır,
- Gelişmiş ülkelerde değişik standartların mevcut olması durumunda, Kurum, bütünüyle bu ülkelerdeki standartlara dayanan kendi standartlarını tespit edebilir,
- Özel ve gerekli durumlarda, Kurum, ülkenin özel şartlarını hesaba alarak uluslararası standartlarda değişiklik yaparak kendi standartlarını oluşturabilir.

Gelişmiş ülkelerin standartları ibaresine açıklık getirebilmek bağlamında, uluslararası standartlardan (örneğin ISO), bölgesel standartlardan (örneğin EN) veya ulusal standartlardan (örneğin UL, TÜV) bahsedilebilir. SII’ın, standart gerektiren tüm ürünler için İsrail standartları tespit etmiş olmasıyla birlikte, her İsrail standardı için bazı değişikliklerle kabul edilebilecek yabancı standartlar da zikredilmiştir (işaret ve ülke diliyle stikerler, ülke alt yapı veya iklim şartlarından kaynaklanan bazı değişiklikler gibi).
SII’ın kabul ettiği yabancı standartlar arasında Avrupa Standartları (EN) en ağırlıklı grubu oluşturmaktadır. Daha nadir olsa da, bir ürünün İsrail standardı dışında 2 değişik yabancı standarda da uygunluk sağlayabileceği durumlar vardır. Ayrıca, İsrail standardının, ürünün bir bölümü için bir yabancı standardı, başka bir bölümü için de bir başka standardı kabul ediyor olması mümkündür.
SII bünyesinde 6 laboratuvar bulunmaktadır. Bunlar, kimya ve tekstil, elektronik ve iletişim, mekanik ve hidrolik, elektrik, yapı- inşaat, toprak ve alt yapı ürün gruplarına göre faaliyet göstermektedirler. Bazı durumlarda, ithal ürünlerinin bir örneğinin, İsrail standartlarına (ve karşıtı olan yabancı standartlara) uygunluğu söz konusu laboratuvarlar tarafından analiz edilmesi talep edilebilir. Bunun yanı sıra, İsrail Standartlar Enstitüsü, laboratuvarı olan birçok yabancı/dış kuruluşla karşılıklı tanıma anlaşması imzalamış durumdadır (yaklaşık 50 adet, Türkiye de dahil). Sonuç olarak, standarda uygunluğu analiz edilecek ürün örneğinin analizi, yalnız SII laboratuvarı tarafından değil, “tanınan" kurum laboratuvarı tarafından da yapılmış olabilir. Böyle bir ürünün ithali için ürünün istenen standarda uygunluk belgesi ile ürünün “tanınan” kurum tarafından yapılmış detaylı test raporu istenmektedir. SII, ürün örneğini bu belgeler ışığında kısa bir süreç kapsamında inceler. Eğer aranan standarda uygunluğu incelenmemiş bir kısım varsa veya İsrail'in ülke standartlarına uygunluğu için gerekli (işaret vb.) ek işlemler varsa bunların tamamlanması istenir.
Türk Standartlar Enstitüsü ile SII arasında 2007 yılında imzalanmış olan iş birliği anlaşması gelişmeden kalmış olup iki kurum birbirlerinin laboratuvar belgelerini tanımamaktadır. İki kurumun birbirlerinin laboratuvar belgelerini tanımaları çeşitli mesleki müzakere süreçlerini gerektirmektedir.
- Sağlık Bakanlığı (gıda ithalatı onayları),
İsrail Sağlık Bakanlığı, İsrail'e ithal edilmekte olan gıda maddelerinin ithal onayından sorumludur. İsrailli gıda ithalatçıları, ithal edilen gıda ürünlerinin (bitmiş halinde veya hammadde olarak) ithalinden önce Sağlık Bakanlığı'nın "Gıda ve Besi Servisleri" biriminin onayını almak durumundadırlar. Bu birimin yayımladığı çok detaylı mevzuat genel hatları ile şu şekildedir:
İthalat sürecinde ve ithal edilen gıda ürününün ülkeye girişinde olabilecek gecikmeleri baştan önlemek veya minimuma indirmek üzere uygulanmakta olan "erken yazılım" veya "erken onay" diye tabir edilen prosedürün başlıca hedefleri, özellikle "normal gıda"’nın (bu tarif aşağıda açıklanacak) ithalat sürecini kısaltmak, gıda ithalatı yapılan ürünlerle ilgili bir veri tabanı oluşturmak ve ithalatçıya verilen servisi hızlı ve verimli çalışan bir duruma getirmektir.
İthal edilen gıda ürünleri temel olarak "hassas gıda ürünleri" ve "normal gıda ürünleri" olarak iki gruba ayrılır. Sağlık Bakanlığı, bu iki grubun içerdiği ürünleri detaylarıyla iki ayrı listede yayımlamıştır. Hassas gıda ürünlerine örnek olarak, süt ve müstahzarları, et ve müstahzarları, balık ve balık ürünleri, bebek mamaları, hastalara mahsus özel gıda ürünleri, yumurta ve müstahzarları, içme suları, taze sebze ve meyveler verilebilir. Normal gıda ürünlerine örnek olarak ise, çikolatalar, şekerlemeler, bisküviler, makarnalar, ekmekler, %5’e kadar alkollü biralar, işlenmiş sebze ve meyveler, soslar, meşrubatlar, kahve verilebilir.
Hassas gıda ürünlerinin onay sürecinde gıda mühendisleri ve uzmanlar devreye girer. Bu ürünlerin onayına olağanüstü dikkat gösterilir. Üreticinin yolladığı orijinal belgelere (normal ürünlere kıyasla çok daha detaylı ve ürünün içerdiği malzemeleri de gösteren) ek olarak tanınmış ve onaylı laboratuvarlardan tahlil yapılaması istenir. Normal gıda ürünlerinin kontrolü ve onayı ise kısa bir süreçte tamamlanır. İçinde normal ve hassas ürünlerin karışık olarak bulunduğu ve ayrımlarının zor olduğu durumlarda, ithal edilen parti malların tümü ülkeye girişinde hassas ürün yaklaşımıyla kontrol edilir.
Sağlık Bakanlığı'nın Gıda ve Besi Servisleri birimi, ithalatçının mevzuat dışı davranışlarını fark etmesi durumunda, ithalatçıyı "Güvenilmeyen Gıda İthalatçısı" nitelendirebilir. Bu durumda, ithalatçının ithal ettiği bütün ürünler normalden çok daha sıkı olarak kontrol edilir. İthalatçı, "pazara girmiş ürünün geriye toplatılması" kararı alınması durumunda, pazardaki ürünü yönergeye uygun şekilde yapacağını açık şekilde beyan etmelidir.
Erken yazılım prosedüründe, ithalatçı ithal edilecek gıda ürününün İbranice ve yabancı dildeki bilinen ve tanınan ismini ve tarifini vermelidir. İlk kez getirilen gıda ürünü ile daha önce ithal edilmiş gıda ürünlerinin ithalat onaylarında fark gözetilir. Eğer daha önce ithal edilmiş veya ithalat izni alınmış ürünün yapısında değişiklik yapılmışsa, ithalatçının bu durumu öğrenmesinden itibaren 7 gün içinde deklare etmesi gerekir. Bu durumda ürün, ilk kez ithal edilen ürün kategorisine girer. İthalatçı, ürünün mahiyetini açıklayan her türlü belge, analiz neticeleri, deklarasyon, üreticiyle ilgili bilgileri korumakla ve herhangi bir talep durumunda (ürünlerin rastgele %5'ine yapılabilecek analizler için) bunları sunmakla sorumludur. İthal edilen ürünün üzerine yapıştırılacak İbranice stiker, "erken yazılım" prosedüründe istenilene uygun olmalıdır. Gıda ithalatçısı, ithalatını "erken yazılım" süreci kapsamında kendisine verilen "yazılımlı gıda ithalatçısı" unvanı altında yapar.
İthal edilen gıda maddelerinin (yılda yaklaşık 22,000 farklı gıda maddesi) erken alınmış onaylara uygunluğu ülkenin bütün giriş noktalarında kontrol edilir ve Sağlık Bakanlığı kapsamındaki ithalat biriminin üyeleri giriş noktalarında başlıca bilgi kaynakları ve danışmanları olarak etkinlik gösterirler.
İthalatçının gıda ithali ve başvuruları için gereğini duyacağı bütün formlar ve ek açıklamalar Sağlık Bakanlığı'nın aşağıdaki web sayfasında bulunmakta olup, gıda ithalatı ile ilgili bütün bilgi 00972 -3-6270107 telefon numarasından elde edilebilir.

- Sağlık Bakanlığı'nın İbranice web sayfası: https://www.health.gov.il/UnitsOffice/HD/PH/FCS/Food_Import/Pages/default.aspx
- Sağlık Bakanlığı’nın İngilizce web sayfası (oldukça kısıtlı ve konuya değiniyor): https://www.health.gov.il/English/MinistryUnits/HealthDivision/PublicHealth/Food/Pages/default.aspx

Sağlık Bakanlığı sitesi gıda güvenliği ve sağlık kontrolü açısından gerekli önergelerini sitesinde yayımlamıştır. Ağır metaller, gıda ilaveleri, gıda maddelerindeki tat ve koku içeren ek ürünler, yenilebilecek bitkiler, mantarlar, vb., besleyici gıda ekleri, gıda kirleticileri, gıda ürünleri ile ilgili yeni yönergeler, sebze ve meyvelerin ilaçlanması, bebek gıdaları, gıda ürünlerinin etiketlenmesi, canlı hayvanlardan elde edilen gıda ürünleri, gıda üretiminde kullanılan ürünler, insan besini için kullanılacak tahıllar liste başlıkları çok detaylı bilgi ve yönlendirmeler içermektedir.
Sağlık Bakanlığı'nın yayımladığı bilgilerde GMO (Genetically Modified, Genetically Engineered) konularına geniş olarak yer verilmiştir.
Sağlık Bakanlığı kapsamındaki veterinerlik bölümünün en önemli görevlerinden biri ülkenin bütün giriş kapılarında (Ben Gurion Havalimanı ile Ashdod, Haifa ve Eilat deniz limanları, İsrail-Ürdün ve İsrail-Mısır arasındaki geçiş noktaları) ithal edilen balık ve et ürünlerini denetleyen temsilci bulundurmasıdır.

3. Maliye Bakanlığı (Gümrük birimi): 

Maliye Bakanlığı kapsamındaki Gümrük birimi, İngilizce olarak yayınlanan web sitesinde ülkeler arasındaki serbest ticaret anlaşmalarındaki tercihli kota dağıtımlarını da dikkate alarak Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonlarına göre gümrük ve alım vergilerini kamuya açık olarak duyurmuştur. İsrail ile Türkiye arasındaki STA kapsamında, muayyen gıda ve tarım ürünleri dışında, yaklaşık tüm ürünler gümrük vergisinden muaftır.

Ülkeye ihracatta zorunlu belgeler
Zorunlu Belgeler ve Belgeleri Düzenleyen Kurumlar


- Kosher Sertifikası: 
Ülkenin resmi kurumları, ülkeye ithal edilen gıda ürünlerinin, dindar kesimin yemeye özen gösterdiği Kosher (Müslümanların Helal niteliklerine benzerlikler taşıyor) niteliklerine sahip olması gerektiğine dair hiçbir kısıtlama yapmamaktadır. Kosher olmayan her türlü gıda ürünü, yukarıda belirtilen sağlık mevzuatına uygunluk şartıyla ülkeye serbestçe girebilir; mevzuat kapsamında bu konuyla ilgili herhangi bir kısıtlama yoktur. Üreticinin, İsrail'e ihraç etmeden önce ürünlerini Kosher kurallarına uyarak üretmesi yalnızca ithalatçı ile arasındaki ticari sözleşmeye dayanmaktadır. Örneğin, Arap kesiminde ve pazarlarında satılacak ürünler için Kosher niteliklerine gerek yoktur, çünkü o tüketiciler bunu aramazlar. Ayrıca, Yahudi kesimi için de dini açıdan bazı gıda ürünlerinin Kosher belgesi taşıması gerekmemektedir (örneğin taze sebzeler, meyveler, kuruyemiş, vb.). Ancak, İsrail pazarında satılacak ürünlerin -ticari çıkar açısından- Kosher belgesi taşıyor olması gereklidir (dini açıdan Kosher niteliklerine sahip olması gerekli ürünler için). Dindar (kesinlikle Kosher belgesiz hiç bir ürün satın almazlar) ve dindar olmayan tüketicilerin ortaklaşa alışveriş ettikleri market ve alışveriş merkezlerinde satılan ürünlerin de Kosher olması ticari açıdan mantıklıdır.
NOT: Bu çalışmayı hazırlamak amacıyla resmi görevlilerle yapılan görüşmelerde, İsrail'e gıda ithalatıyla ilgili olarak, kamu, çevre, insan sağlığı göz önüne alınarak uygulanan mevzuat dışında engellerin olduğu izlenimi kesinlikle alınmamıştır. İsrail pazarının ve her türlü gıda zincirlerinin bütün dünyadan (ve Türkiye'den de) ithal edilen gıda ürünleriyle dolu oluşu bu görüşü desteklemektedir. Yerli tarım üreticisini koruma amaçlı ithalat engelleri ürün ithalatının yasaklanmasıyla değil bu ürünler için tespit edilen gümrük vergileri yoluyla uygulanmaktadır.
 
- Hububat İthalatı: 
İsrail'e ithal edilen hububat için, ithalatçının tedarik etmesi gereken belgeler:
Sağlık Bakanlığı’nda alınacak olanlar: Bilinen İthalatçı Belgesi; ülke dışındaki her tedarikçi şirket için ve her ürün için ayrı ayrı, bir yıl için geçerli olacak Gıda İthalatı Yazılım Belgeleri (Bu belgeler için, İsrail Tarım Bakanlığı’na sunulacak bazı belgelere ve oradan alınacak onaylara ihtiyaç var). İthalatçı şirket, gümrüğe gelen her mal için liman gümrük biriminde çalışan İsrail Sağlık Bakanlığı temsilcilerine yukarıdaki belgeleri sunarak giriş onayı almalıdır.
Tarım Bakanlığı’ndan alınacak olanlar: İthalat Onayı (alınabilmesi için hesap uzmanı ve Maliye Bakanlığı onay belgelerine ihtiyaç var) ve ülke dışındaki ihracatçı şirketten elde edilmesi gereken belgeler (Quality Certificate, Phyto Sanitary Certificate, Poisonous Material Certificate, Fymigation Certificate, Certificate of Origin).
Buğday için geçerli olmak üzere, ithalatçının yıllık alımının 1/4 veya 1/6 'sının İsrail'de yetişen üründen alma zorunluluğu (oran İsrail'de o yıl yetiştirilmiş olan mahsül miktarına göre tespit ediliyor) bulunmaktadır.
Hububat ürünleri için Kosher belgesi, buğday, arpa, yulaf, çavdar ve kaplıca buğday ürünlerinin ithalatında geçerlidir; diğerleri için aranmaz. Bu ürünlerin, Kosher olabilmesi için, ekildikleri mevsimle hasat edildikleri mevsim arasında Yahudilik dininin kutsal bayramlarından biri olan "Pesah" (Türkiye'de "Hamursuz Bayramı" olarak bilinir) bayramının geçmiş olması gerekir. Pesah bayramının tarihi Yahudi takvimine göre tespit edilir; Miladi takvime göre her yıl biraz değişse de genelde ilkbahar -Mart- mevsimine denk gelir. Dolayısıyla, Türkiye'de yetişen hububat için genellikle sorun teşkil etmez (çünkü Türkiye’de sonbaharda, kışa doğru ekilir ve yazın hasat edilir). Rusya veya bazı başka ülkelerde ürünün ekilme ve biçilme dönemleri arasında ilkbahar olmayabiliyor.

Zorunlu Belgelenmeye Tabi Ürünler

İhracatta zorunlu belgelendirmeye tabi olan ürünlerin düzenli bir listesine erişmek 10 binlerce ithal ürününden bahsediliyor olması itibarıyla mümkün değildir. İhraç edilecek ürünün ne olduğuna bağlı olarak istenecek belgelerin, ihracatçı tarafından ithalatçı yoluyla (ithalatçının mevzuatı bildiği ve malların gümrükte takılmamasının kendi çıkarı olduğu hesabıyla) elde edilmesi ve araştırılması önerilir.
Gümrük belgelerinde ise, İsrail'in AB gümrük mevzuatına uyuyor olması nedeniyle İsrail gümrüğünün isteyeceği EUR1 ve benzeri belgeler standarttır. Herhangi bir hataya yer vermemek ve malların gümrükte takılmasını önlemek için her koşulda ithalatçının ve gümrük müşavirlerinin önceden yönlendirmelerini almak yararlı olacaktır.

Ülkede ürün güvenliği denetimleri
Ülkede Ürünlerin Güvenliğinin Tespiti Amacıyla Kullanılan Sistemler ve Sorumlu Kuruluşlar

İsrail ithalat mevzuatında zorunlu sevk öncesi incelemesiyle ilgili bir düzenleme olduğu bilgimiz dışındadır. Bununla beraber, İsrail limanına gelen malın ithalatçıya sevki öncesi ile ilgili mevzuat kısaca aşağıdaki şekilde özetlenebilir.

İsrail'de, ithalinde standart gerektiren (İsrail Standartlar Enstitüsü onayı gerektiren) ürünler başlıca 4 kategoriye ayrılmıştır (ağırdan hafife doğru):
- Kullanımlarında yüksek derecede tehlike oluşturabilecek ürünler (A grubu),
- Kullanımlarında orta derecede tehlike oluşturabilecek ürünler (B grubu),
- Kullanımlarında düşük derecede tehlike oluşturabilecek ürünler (C grubu),
- Kullanımlarında fazla sorun öngörülmeyen ürünler (D grubu).

İthalatçının, ithal ürünün standart gerektirip gerektirmediğini, gerektiriyorsa hangi İsrail standardını gerektirdiği ve ürünün yukarıdaki hangi kategoriye ait olduğunu gümrük veya İsrail Standartlar Enstitüsü web sitelerinden veya ithalatçısı yoluyla araştırması; A ve B gruplarına dahil ürünlerin ithalinde, ürün örneğinin SII tarafından incelenerek ithalat onayı alınması gerekmektedir. A grubundaki ürün gümrükten geçerek ithalatçının deposuna yollanabilir; ancak ürünün satışa çıkarılması SII temsilcisinin, malın ilk örneğinin vasıflarıyla eş değerde olduğunun onayına bağlıdır. B grubundaki ürünün gümrükten çekilmesi, ithalatçının ürünün standarda uygunluğu ile ilgili, avukat onayı ile vereceği resmi bildirimi gerektirir. C grubundaki ürünün gümrükten çekilmesi için ithalatçının, ürünün İsrail standardına uygun olduğuna dair vereceği daha basit bir bildirim yeterlidir. D grubundaki ürünün gümrükten çekilmesi SII’dan bağımsız olarak yürütülür. 

Gümrük biriminin web sitesi
İsrail Standartlar Enstitüsü web sitesi: https://www.sii.org.il/en/

Ticaret Müşavirliklerimiz ve Ataşeliklerimiz

TEL-AVİV BÜYÜKELÇİLİĞİ Erkan SALUR Ticaret Müşaviri Turkish Embassy Office of the Commercial Counsellor 202 Hayarkon Street, 63405 TEL-AVIV / ISRAEL
telaviv@ticaret.gov.tr
00 972 3 524 09 05
(IP Tel) 0 312 204 82 90
(Fax) 00 972 3 523 61 98
chatbot
HEMEN GİRİŞ YAP VE SORULARINI SOR chatbot