İş Kültürü

Ülke ve Pazar Hakkında Genel Bilgi

Kazakistan yaklaşık 2.700.000 kilometrekarelik yüzölçümüyle dünyanın 9’uncu büyük ülkesidir. Ülkenin nüfusu 2023 senesi itibarıyla yaklaşık 20 milyondur. Kazakistan doğal kaynaklar (petrol, maden rezervleri vs.) açısından oldukça zengin bir ülkedir ve bu durum Kazakistan’ın yatırım çekiciliği ile ekonomik performansını belirleyen temel unsurdur.

Ülkenin başkenti Astana kenti; ticari merkezi ise Almatı şehridir. Neredeyse tüm yerli ve yabancı firmaların merkez ofisleri Almatı’da bulunmaktadır. Devlet bütçesine ödenen vergilerin yaklaşık %30’u Almatı’da kayıtlı vergi mükelleflerinden tahsil edilmektedir. Kazakistan sürekli toplumsal refah bağlamında ilerleme kaydeden bir ülkedir.

Genel manada Kazak tüketicilerin yeniliklere karşı açık fikirli olduğunu söylemek mümkündür. Kazakistan pazarının gelişime açık olması ve tüketicilerin yeni ürün ile hizmetlere olumlu yaklaşım sergilemeleri bilhassa sosyal medya mecrasında tanıtım faaliyetlerinin önemini arttırmaktadır.

 

Tanışma & Selamlaşma

İlk görüşmede “siz” diye hitap etmekte fayda görülmektedir. İlk aşamadaki anılan hitap tarzı, resmiyeti ve karşıdaki kişiye duyulan saygıyı ifade etmektedir. 

Tanışmada veya resmî ortamlarda aşağıdaki şekillerde hitap edilmektedir: 

Erkek için: Kişi adı ve “Mırza” (Türkçe karşılığı Bey) 

Kadınlar için: Kişi adı ve “Hanım” (Türkçe karşılığı Hanım)

Ülkede iki dilde “Kazakça ve Rusça” dillerinde konuşulmaktadır. Bazı bölgelerde ise sadece Kazakça kullanılmaktadır.

Toplantı ve buluşmalarda verilecek olan kartvizitlerin Kazakça, Rusça ve İngilizce olarak üç dilde olması tercih edilir. Görüşme sonunda kartvizit değişimi yapılması beklenir.

 

Vücut Dili

Kazaklar arkadaş canlısı olma eğilimindedirler. Bununla birlikte, temaslarınızda belirli bir mesafeye korumak ortaklarınızın saygısını kazanmak için önem arz etmektedir. Ayrıca diyalog kurulduğunda göz kontağın olması önemlidir.

 

Kurumsal Kültür

Kazakistan’daki işlerinizde yerel bir temsilci ya da yardımcı ile çalışmak fayda sağlayacaktır. Yerel temsilciniz, toplantı düzenlemek için potansiyel ortaklarla temas edebilir ve konuya ilişkin olarak görüşme öncesinde sizi bilgilendirebilir.

Kazakistan’da tüm toplantılar “olumlu” sonuçlanır: Kazakistan'daki iş toplantıları, genellikle işbirliği imkanlarının uzun uzadıya ele alındığı ve bağlayıcı olmayan muhtıraların imzalandığı diplomatik ilişkiler gibidir. Bu durum olumlu gibi gözükse de konular gerçekçi bir perspektifte el alınmalı ve cevaplaması gereken soruların sorulmasından imtina edilmemelidir.

Kazakistan’da kararlar en üst düzeydeki idareci tarafından alınmaktadır: Genel müdürler veya departman müdürleri yetkili gibi görünseler de “karar alma” genellikle organizasyonun en üst seviyesinde yapılır. Karar vericinin kim olduğunu netleştirmek önem arz etmektedir.

Kazakistan’da e-postalar ve telefon görüşmeleri bağlayıcı değildir: Kazakistan’da sadece resmî yazışmaların geçerli olduğu söylenmelidir. E-posta, telefon görüşmeleri ve tutanağa geçirilmeyen görüşmeler bağlayıcı sayılmamalıdır. Sözlü veya e-posta yoluyla teklifler alınması bunların bağlayıcı olduğu anlamına gelmemektedir.

 

Kıyafet/ Mekân

Kazakistan’da resmî görünmek önemlidir: Kazaklar kartvizit takas etme konusunda istekli olma eğilimindedirler. Toplantılar genellikle büyük konferans salonlarında “kıdemli bir yönetici” tarafından yürütülmektedir.

 

Hediye

Kazak halkı misafirperver ve sıcakkanlı bir toplumdur. Genelde gelen misafiri hediyesiz bırakmazlar. Kazak toplumunda “Kuıs uiden kur şıkpa” (Bomboş evden boş elle çıkma) sözü meşhurdur. Bu itibarla, eve ilk kez gelen misafire dönecekleri zaman hediye vermek önemlidir. Kurumsal/resmî görüşmelerde de hediye değişimi söz konusu olabilir.

 

Dikkat Edilmesi Gereken Diğer Hususlar

Kazakistan’da resmî tatil günlerine yakın tarihlere randevu almaya çalışmak hata olacaktır. Bununla birlikte, Kazak resmî kurum ve kuruluşlarında çalışan çoğu yetkilinin yıllık izinlerini yazın kullandıklarının farkında olmak ve olası iş görüşmelerini bu hususu dikkate alarak planlamak son derece önem arz etmektedir.

 

Kazakistan’daki Resmî Tatiller

1-2 Ocak: Yılbaşı

8 Mart: Dünya Kadınlar Günü

21-23 Mart: Nevruz Bayramı

1 Mayıs: Kazakistan Halklarının Birliği Bayramı

7 Mayıs: Kazakistan Asker Günü

9 Mayıs: Zafer Bayramı (II. Dünya Savaşının sonu)

6 Temmuz: Astana Başkent Günü

30 Ağustos: Anayasa Günü

25 Ekim: Cumhuriyet Bayramı

16 Aralık: Bağımsızlık Günü