İş Kültürü

Ülke ve Kültürü Hakkında Genel Bilgi

Moldova, Sovyet ve batı kültürlerinin sentezlendiği ve her iki kültürün etkilerinin birçok alanda görüldüğü bir ülkedir. Bu nedenle, her iki kültürün davranış biçimlerinin de kabul gördüğü bir iş kültürü yapısı vardır.

 

Tanışma & Selamlaşma

İlk karşılaşmada Moldovalılar mesafeli bir duruş sergilerler.

İlk tanışma veya toplantı mesafeli ve el sıkışarak başlar. Akabinde, Moldovalılar muhataplar arası kartvizit değişimini ilişkilerin başlangıcı için önemserler.

Dakikliğe önem verirler. Çok önemli görüşmelere geç kalmaktansa erken gitmeyi tercih ederler.

Toplantının sonunda tekrar el sıkışarak ayrılırlar, kucaklaşma, sarılma olmaz.

Hitap şekli genelde, Batı anlayışına göre Bay/Bayan ve sonra kişinin isminin söylenmesi şeklindedir. Ancak, Rus anlayışına yakın olan kişiler, kişinin ismi ve sonra baba ismi ile hitap ederler.

 

Vücut Dili

Resmi görüşmelerde, bacak bacak üstüne atarak oturulması, eller cepte sohbet edilmesi hoş karşılanmaz.

 

Kurumsal Kültür

Resmi görüşmelerin genellikle günün ilk yarısında yapılması tercih edilir. Bireysel ve özel görüşmeler daha çok öğleden sonra ve akşam yapılabilir.

Resmi kurum çalışanlarının resmi çalışma saatleri dışında aranmasını kesinlikle hoş karşılanmaz ve telefonlarını açmazlar. Ancak, iş insanları 17.00-20.00 arasında aranmaları durumunda olumsuz yaklaşmazlar. Cumartesi günü de yarım mesai günü kabul edilebileceğinden yine iş insanları ile görüşme yapılabilir. Ancak, karşı taraf Cumartesi günü müsait olmadığını iletirse, bu sıkı bir ret olarak algılanmaz.

İlk söz alan taraf, görüşmek isteyen taraftır. Görüşmeyi talep eden kişi, karşı tarafın belirlediği mekâna gider.

Yapılan müzakereler esnektir. Kayıp veya kazanç gözüyle bakılıp, sert görüşmeler yapılmaz. Ilımlı müzakereler sonucunda, uzlaşma yolu bulunur. Taraflardan birinin, keskin, sert, inatçı bir tutumu olursa bu hiç hoş karşılanmaz ve müzakereler kesilebilir.

Moldova eski Sovyet sistemi ile batı kültürünün bir sentezine sahip olup, Moldovalılar arasında hem Batı ve hem de Rus anlayışa sahip kişiler bulunmaktadır.

Gönderilen e-postalara cevapların hızlı verilmesi gerekir. Geç cevap verilmesi çok istekli olunmadığı izlenimi bırakabilir. Toplantılardan 3-4 gün sonra, toplantıda görüşülen konularla ilgili e-posta gönderilmesi kabalık olarak değerlendirilmez. Resmi yazışmaların, resmi kurallara göre belirten saygı sözcüklerini de içerecek şekilde e-posta üzerinden yapılmasını beklerler.

 

Sofra Adabı

Moldovalıların büyük bir kısmı iş yemekleri için genellikle akşam yemeklerini tercih ederler. Çünkü, akşam yemeklerinde süre sınırı olmadan uzun süreli görüşmeler yapılır ve görüşme zaman kısıdından dolayı yarıda kalmaz. Kahvaltıda iş görüşmeleri için buluşulmaz. Ancak, öğle yemeklerinde, toplantıda görüşülecek konu kısa ise bir araya gelinir.

Görüşme, kahve içme süresi kadarsa en fazla yarım saat içinde bitmesi beklenir.

Herhangi bir davette, davet eden hesabı öder.

 

Kıyafet

Mesai saatleri içindeki görüşmelerde, kıyafetler resmi, takım elbise ile olmalıdır. Ancak, akşam yemeğinde şık ama rahat giysiler tercih edilebilir. Spor ve çok renkli kıyafetler giyilmesi ciddiyetsiz olarak kabul edilir.

 

Hediye

Genel olarak Moldovalılar hediye almaktan hoşlanırlar.

Davete icabet edilen toplantılarda, davet edilen kişinin özellikle sembolik küçük hediyeler vermesi Moldovalı muhatabın gönlünü almayı kolaylaştıracaktır. Özellikle ilk görüşmelerde, ziyaret eden kişinin geldiği ülkeye özgü hediyeler, firmaya özgü logolu ürünler kabul edilebilir hediyelerdir.

Çok pahalı hediyeler karşı tarafta, olumsuz bir görüş ve izlenim bırakır. Moldovalı muhatabında kendisinden çok yüksek bir beklenti içinde olduğu hissi uyandırır. Ancak, iki taraf arasında bir sözleşme imzalanması, işin netlik kazanması ve her iki tarafın da iyi bir kazanç elde edeceğinin öngörüldüğü durumlarda daha pahalı hediyeler verilmesi olumsuz bir izlenim bırakmaz.

Kadınlara gayri resmi toplantılarda çiçek hediye edilebilir, ancak tek sayıda olması ve kırmızı gül gibi sembolik çiçekler verilmemesi gerekir.