Sağlık

Sağlık

global-durum-resim

Küresel Durum

Son yıllarda sağlık sektörü, yenilikçi teknolojilerin ve dijital çözümlerin ön plana çıkmasıyla dönüşüm yaşamaktadır. Sağlık hizmetlerinde kaliteyi artırmak ve erişilebilirliği genişletmek için yapay zekâ, tele-sağlık ve dijital sağlık platformları gibi yenilikler hızla benimsenmektedir. Artık sağlık anlayışı, tedavi odaklı yaklaşımdan önleyici ve erken teşhis odaklı bir modele evrilmektedir. Bu değişim, hem sağlık hizmetlerinde daha etkili sonuçlar alınmasını sağlamakta hem de sektörün sürdürülebilirliğine katkıda bulunmaktadır. Sağlık sektörü; yükselen sağlık maliyetleri, değişen hasta demografisi, karmaşık ve bağlantılı sağlık teknolojileri ekosistemi, artan tüketici beklentileri ve piyasaya dâhil olan yeni oyuncular ile önümüzdeki dönemde de gelişime açık birçok farklı alan sunacaktır. Hizmet sağlayıcılar, yaşam bilimleri organizasyonları ve finansörler gibi bu sistemin paydaşları maliyet eğrisini aşağı yöne çevirmek ve fırsatlardan yararlanmak için teknoloji ve değer tabanlı hizmetlerin stratejilerinin bir parçası olması gerektiği görüşünü savunmakta, ancak aynı zamanda bunları mevcut sistemlere entegre etmenin ya da dönüştürmenin önünde de birçok zorluk olduğunu kabul etmektedir.

Küresel ölçekte sağlık hizmeti sektörü 2023 senesinde 8,4 trilyon dolar büyüklüğe ulaşmıştır. 2024 senesinde %7,4 büyüme ile büyüklüğün 9 trilyona yaklaşacağı öngörülmektedir. 2024-28 döneminde sağlık hizmeti sektörünün yıllık ortalama %5’lik bileşik artış göstermesi ve 2028 sonunda 10,9 trilyon dolar büyüklüğe ulaşması beklenmektedir. Dünyada gayri safi hasılanın payı olarak küresel sağlık harcamalarının 2024’te, %10,35 civarında kalması öngörülmektedir. 

Sağlık sektöründe Avrupa, ciddi bir iş gücü kriziyle karşı karşıyadır. 2022 ve 2023 yıllarında 20 AB ülkesi doktor eksikliği, 15 ülke ise hemşire eksikliği bildirmiştir. Evrensel sağlık kapsamı (UHC) için minimum personel gereksinimlerine dayalı olarak, AB ülkelerinde 2022 yılında yaklaşık 1,2 milyon doktor, hemşire ve ebe açığı olduğu tahmin edilmiştir. Hem yaşlanan nüfusun sağlık hizmetlerine olan talebi artırması hem de yaşlanan sağlık iş gücünün emekli olmasıyla ortaya çıkan yenileme ihtiyacı, bu açıkların temel nedenlerindendir. AB'deki doktorların üçte birinden fazlası ve hemşirelerin dörtte biri 55 yaşın üzerindedir ve önümüzdeki yıllarda emekli olmaları beklenmektedir. Aynı zamanda, gençler arasında sağlık kariyerlerine olan ilgi azalmaktadır. Sağlık iş gücü planlaması, politika oluşturmayı yönlendirmek ve sağlık iş gücünün yeterli sayıda personelle ve gerekli yetkinliklerle donatılmasını sağlamak açısından hayati öneme sahiptir.

Küresel ekonomiden daha hızlı büyüyen küresel sağlık sektöründe gelişmiş ülkeler sağlık harcamalarında önemli bir pay sahibi olsa da gelişmekte olan ülkeler arayı kapatmaktadır. Yapılan çalışmalara göre Kuzey Amerika, Avustralya ve Batı Avrupa kişi başı harcamaların dolar bazında en yüksek olduğu ülkeler olarak dikkat çekerken Sahra altı ülkeler bu harcamaların en düşük olduğu ülkeler olarak görülmektedir. 

Daha Fazla Görüntüle Daha Az Görüntüle

Türkiye’de Durum

Türkiye’de kişi başına sağlık harcamaları 2022 yılında 431 dolar iken, 2023 yılında %42 artarak 614 dolara yükselmiştir. 2023 senesinde toplam sağlık harcaması gayrisafi yurt içi hasılanın %4,7’sini oluşturmuştur. Genel devlet sağlık harcamasının toplam sağlık harcamasına oranı 2023 yılında %77,5, özel sektör sağlık harcamasının oranı ise %22,5 olarak gerçekleşmiştir. Genel devlet ve özel sektörün alt bileşenlerine bakıldığında, 2023 yılında Sosyal Güvenlik Kurumu %42,1, merkezi devlet %34,8, hane halkları %17,8, sigorta şirketleri %2,5, hane halklarına hizmet eden kar amacı gütmeyen kuruluşlar ile diğer işletmeler %2,2, mahalli idareler %0,6'lık bir paya sahip olmuştur. Türkiye’de sağlık turizmine yapılan yatırımlar da artmaktadır. 2019-2023 yılları arasında ülkemize gelen sağlık turisti sayısı, yıllık ortalama %19,4 büyüyerek 756.926 kişiden 1.538.643 kişiye çıkmış ve 2019’a göre 2 katından fazla sayıya ulaşmıştır. 2023 yılının sonunda sağlık turistlerinden elde edilen gelir 3.006.092 ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Bu süreçte sadece 2020 yılında yaşanan küresel salgın sebebiyle sağlık turisti sayısında gözle görülür bir azalma meydana gelmiştir. 2020 yılında sağlık turisti sayısı, 2019 yılına göre %41,3 oranında düşmüştür. 2024 yılında üçüncü çeyrek sonu itibariyle ülkemize gelen sağlık turisti sayısı 1.154.575 olmuştur ve bu ziyaretlerden 2.314.717 ABD doları gelir elde edilmiştir. Bakanlığımızca 2024 yılının sonunda sağlık turisti sayısının 1,7 milyona; sağlık turistlerinden elde edilen sağlık hizmeti ihracatının ise 3,5 milyar ABD dolara ulaşması hedeflenmektedir. 2028 yılında ise 5 milyon sağlık turistinden 10 milyar ABD doları sağlık hizmeti ihracatı gerçekleştirilmesi beklenmektedir.

Diğer taraftan, ülkemizin sağlık hizmeti ihracatı ve anılan sektörle ilintili diğer turizm imkanlarının ve sağlık hizmeti ihracatçılarının tanıtılmasına, ülkemizin sağlık hizmeti sunum kalitesinin iyileştirilmesine ve sağlık hizmeti ihracatında referans kaynak oluşturulmasına yönelik olarak Bakanlığımızın destekleri ve Hizmet İhracatçıları Birliği (HİB) koordinasyonunda “Heal in Türkiye Sağlık Hizmeti İhracatı Portalı” (Portalı görüntülemek için tıklayınız.) hayata geçirilmiştir. 

Ülkemize yönelik sağlık turisti akışının ve sağlık hizmetleri ihracatımızın sürdürülebilir şekilde artırılabilmesi adına, sağlık hizmeti almak üzere yurt dışından gelen uluslararası hastalara vize kolaylığı sağlanması amacıyla Bakanlığımız ve Dışişleri Bakanlığı arasında 15.10.2021 tarihinde imzalanan protokol kapsamında, “Sağlık Vizesi” başvuruları 21.12.2021 tarihi itibarıyla kabul edilmeye başlanmıştır. Bu kapsamda, sağlık kuruluşları ile sağlık turizmi aracı kuruluşları Sağlık Vizesi Portalı'na (Portala giriş yapmak için tıklayınız.) üye olarak ülkemize girişte vize zorunluluğu bulunan ülkelerden gelen sağlık turistlerine yönelik sağlık vizesi alabilirler.

Ayrıca Türkiye’de 2024 yılı itibariyle sağlık bakımı kalitesi ve hasta güvenliği için akreditasyon ve sertifika veren Joint Commission International (JCI) tarafından akredite edilmiş 41 tane sağlık kurumu bulunmaktadır.

Daha Fazla Görüntüle Daha Az Görüntüle
durum-resim

Sektör İçinde Potansiyeli En Yüksek Ülkeler

GTİP arama için Ticaret Bakanlığı Tarife Arama Motoru (TARA) altyapısı kullanılmaktadır.

yatay-banner-2
ulke-resim-2 {{sectorExportPotentialList[1].countryName}}
ulke-resim-1 {{sectorExportPotentialList[0].countryName}}
ulke-resim-3 {{sectorExportPotentialList[2].countryName}}
  • {{index + 1}}
    {{item.countryName}}
    {{item.potential}}/100
  • {{index + 6}}
    {{item.countryName}}
    {{item.potential}}/100
Firmanıza özgü potansiyel ülkeler için Akıllı İhracat Robotu’nu kullanabilirsiniz.