Rusya

Rusya’ya ihraç edilecek tüm ürünler için gümrük kargo beyannamesi doldurulması zorunludur. Bu süreci kolaylaştırmak için belgelerin beyan edilmesi internet ortamına taşınmıştır. Rusya’nın Federal Gümrük Servisi internet sitesine ulaşmak için tıklayınız.

Rusya, çoğunluğu Avrasya Ekonomik Birliği standartlarından ve 45’i ülkeye özel standartlardan oluşan karma bir standart sistemine sahiptir. Bu sistem, sertifikasyon için temel olarak ürün testlerine dayanmaktadır. AB veya ABD ile bir ortaklık anlaşması olmadığından AB'nin CE işareti veya ABD’nin Gıda ve İlaç İdaresi sertifikaları gibi uluslararası kabul görmüş sertifikaları tanımamaktadır.

Rusya’da standartlardan sorumlu otorite olan Rosstandart internet sitesi için tıklayınız.

Diğer ülkelerin standartlarının ülkeye uyumundan sorumlu Federal Akreditasyon Servisi internet sitesi için tıklayınız.

Ürünlerin paketlemesi ve etiketlenmesi Rusça dilinde ve Rusya’da kullanılan alfabe olan Kiril alfabesi kullanılarak yapılmalıdır ya da kullanılan ortak dil ile beraber çeviri içermelidir. Ayrıca, ürün fiyatları Rus rublesi cinsinden de belirtilmelidir. Etnik azınlıkların kullandıkları dillerin çevirisinin eklenmesi tercihe bağlı olmakla beraber faydalı olacaktır. 

Rusya’da 2024 yılına kadar kayıt dışılığın azaltılması ve tüketici refahı da gözetilerek eşit rekabet koşullarının tesisinin sağlanması amacıyla dijital ekonomiye geçişin bir parçası olarak; tüm ithal ürünlerin, “QR” kodlarıyla etiketlenerek ülkeye girişinden nihai tüketiciye ulaşıncaya kadarki sürecinin izlenebilmesi amacıyla “Birleşik Ürün Etiketleme ve Takip Sistemi” ihdas edilmiştir. Söz konusu ürünlerin transit ticareti ve geçici ithalatı ise kapsam dışında tutulmaktadır. Anılan sistem sayesinde, tüketicilerin bir mobil uygulama aracılığıyla, üreticinin adı, üretim yeri, üretim veya satış tarihi ile saati, son kullanma tarihi, ürün numarası, parti numarası gibi bilgilere erişimi mümkün hale gelmiş, bu yolla ürünün arz zincirine ilişkin şeffaflık sağlanarak sahteciliğin önlenmesi amaçlanmıştır. 

Anılan sistemin koordinatör kurumu, “Sanayi ve Ticaret Bakanlığı”; sistemin oluşturulması, uygulanması ve işletilmesinden sorumlu kurum (kodların üretimi ve dağıtımı), “Geliştirme ve Teknoloji Perspektifleri Merkezi Başkanlığı” (CRPT); sistemin işleyişinin kontrolünden sorumlu kurum, “Dijital Gelişim, Haberleşme ve Kitlesel İletişim Bakanlığı”; düzenleyici kurum ise “Maliye Bakanlığı” olarak belirlenmiştir.

Söz konusu etikette, 14 Haneli ürün kodu, 13 haneli ürün için özelleştirilmiş seri numarası, tüketim ve üretim tarihleri ile dört haneli teyit kodu bulunmaktadır. Hazırlanan etiket tüketiciler tarafından akıllı telefonlarda uygulamalar aracılığıyla okutturularak ürünün bilgilerine erişilebilmektedir.

Sisteme işletmeler tarafından kaydolunması için Dijital Gelişim, Haberleşme ve Kitlesel İletişim Bakanlığı tarafından akredite edilen merkezlerden temin edilen e-imzalar ile ilgili yazılımı indirmesi takiben ilgili bağlantı adresinden şirketini kaydettirmesi gerekmektedir. İlgili bağlantı adresine ulaşmak için tıklayınız.

Ülkemizin Rusya’ya ihracatında önemli yer tutan muhtelif ürünlerde etiketleme sistemi uygulanmaya başlanmış ya da sistemin uygulanmasına yönelik süreç devam etmektedir. Kürk manto, ayakkabı, tütün, ilaç, tekstil ve hazır giyim, süt ürünleri, parfümeri ürünleri, fotoğraf makinası ve flaş, lastik, şişe su, bira ve düşük alkollü içecekler, alkolsüz içecekler, tıbbi cihazlar, tekerlekli sandalye, deriye temas eden dezenfektanlar, biyolojik olarak aktif gıda maddelerinde zorunlu etiketleme uygulaması başlamıştır. 

Bisikletler için zorunlu etiketleme uygulaması 1 Eylül 2024 tarihinde başlamış olup mersin balığı ve somon havyarı, titanyum metal ürünleri, rehabilitasyon teknik araçları, radyoelektronik ürünler, fiber optik ürünler, veterinerlikte kullanılan ilaçlar, çocuk oyuncakları, sebze yağları, evcil hayvan gıdaları, ilaç hammaddeleri, ilaçlar parfümeri, kozmetik ve ev kimyasalları ile bazı konserve yiyecek türlerinde ise pilot uygulama süreci yürütülmektedir. Önümüzdeki dönemlerde zorunlu etiketleme uygulamasının daha geniş ürün grupları için de başlatılması yönünde çalışmalar yürütüldüğü bilinmektedir. 

Zorunlu etiketleme uygulamasına tabi ürünlerin etiketlenmeden satışa sunulması durumunda ürün cinsi ve ihlali gerçekleştirenin gerçek ya da tüzel kişi olmasına bağlı olarak para cezası, müsadere, hapis cezası gibi müeyyideler uygulanmaktadır.

Ürünlerin zorunlu tanımlamasını içeren etiketleme işleminin, eşyanın gümrüklenmesi öncesinde tercihen üretim tesislerinde veya Rusya’da, gümrükleme işleminden önce depolarda tamamlanması gerekmektedir. Etiketlemede sorumluluk ithalatçıya ait olup, etiket veya barkod bilgilerinin üreticilere ithalatçılar tarafından ulaştırılması gerekmektedir. 

Bahse konu etiketlerde, malın adı, orijini, net ağırlığı, malın terkibi, üretim yılı, raf ömrü, besleyici değeri, kullanım koşulları gibi bilgilerin Rusça olarak yer alması gerekmektedir. Söz konusu etikete sahip olmayan malların satışı ise mümkün bulunmamaktadır. Söz konusu şartlar her bir mal için GOSSTANDART’tan temin edilebilmektedir.

Acenteler ve distribütörler: Yerel acenteler veya distribütörler kullanmak, Rusçanın işletmelerin ana dili olması ve Rus tüccarların yabancı firmaların ülkede temsilcilik veya deposunun olup olmadığı hususuna ağırlık vermesi nedeniyle tercih sebebidir. Rusya’nın dünyanın en büyük coğrafyası olması nedeniyle çok sayıda acente veya distribütörle bağlantı kurulması faydalı olacaktır.

Doğrudan satış: Rusya ile coğrafi yakınlığımız avantaj sağlasa da gümrük anlaşmamız olmadığı için karlılığın, dönemsel olarak yaşanan gümrük kapısı krizleri ile riskli olduğu bir seçenektir. Buna ek olarak, küçük çaptaki Rus tüccarlar bu yolla yapılan satışlar için çekimser davranabilmektedir. Öte yandan, Rusya’da bulunan 500’ün üzerindeki Türk sermayeli firmanın yaklaşık 150 tanesi inşaat alanında faaliyet göstermektedir. Hem inşaat alanında hem de diğer alanlarda kurulacak fabrikaların inşasında Türk firmalar ile işbirliği fırsatları bulunmaktadır. 

E-ticaret: 2024’te 76,5 milyar dolar ile Rusya e-ticareti, dünyada 9. büyük pazar konumundadır. 2024 ile 2028 yılları arasında yıllık %5,3 büyüme oranına sahip olması beklenmektedir. Diğer seçeneklere göre daha uygun fiyatlı ürünlerin Rusya’ya ulaşımı açısından daha ulaşılabilir bir kanaldır. Batı menşeili ürünlere uygulanan yaptırımlar nedeniyle Türkiye menşeili ürünlerin için önemli bir fırsat bulunmaktadır. 

Rusya’da 2024 yılı Ekim ayı itibarıyla toplam 317 banka ve finans kuruluşu faaliyet göstermektedir. Bunların 221’i üniversal lisansa (sermaye > 1 milyar ruble), 96’sı temel lisansa (sermaye > 300 milyon ruble) sahiptir. 37 adet de banka dışı finans kuruluşu mevcuttur. 

Malumları olduğu üzere; ABD, AB ve diğer bazı ülkeler tarafından Rusya Federasyonu (Rusya)’na yönelik olarak muhtelif yaptırımlar uygulanmaya başlanılmıştır. Bankacılık ve finans sektöründe;

İlk olarak, 7 Rus bankası 12 Mart 2022 tarihi itibarıyla, sonrasında ise 3 Rus bankası 14 Haziran 2022 tarihi itibarıyla SWIFT Sisteminden çıkarılmıştır. Bu kapsamda, sırasıyla “VTB, Bank Rossiya, Otkritie Bank, Novikombank, Promsvyazbank (PSB), Sovcombank ve VEB.RF” ile “Sberbank, Rosselkhozbank ve Credit Bank of Moscow” SWIFT Sistemi dışında kalmıştır. SWIFT Sisteminden çıkarılan bankalarla beraber, yaptırımlardan etkilenen toplam banka sayısı 70’in üzerindedir.

Bu itibarla, ihracatçılarımıza ikili ticaret işlemlerinde yerel paralarla ödeme seçeneğinin değerlendirilmesinde büyük fayda görüldüğü; bankaların günlük Türk Lirası ve Ruble pozisyonları hakkında bilgi sahibi olunabilmesini teminen, yine bankalarımızla yakın iletişim halinde olunmasının önem arz ettiği, Türk sermayeli veya Türk yöneticilerin istihdam edildiği bankaların her iki ülkede de faaliyette bulunuyor olmaları hasebiyle ticari bankacılık işlemlerinde muhtelif avantajları bulunduğu hususu Müşavirliğimizce bildirilmektedir.