İş Kültürü

Ülke ve Kültürü Hakkında Genel Bilgi

Alman iş kültüründe randevuya sadık kalma oldukça önem arz etmektedir. İş görüşmesine zamanında katılım sağlanmaması kabalık olarak değerlendirilmektedir. Bu açıdan zamanı iyi kullanmak ve karşı tarafta olumsuz intiba bırakmamak adına randevuya zamanında gidilmesi önemlidir.

Öte yandan, iş planlaması uzun periyodlarla yapıldığından randevuların önceden ayarlanması gerekir. Elektronik posta ile alınacak bir randevu için en az bir ay, telefonla alınacak bir randevunun ise en az bir veya iki hafta öncesinden alınmasında fayda vardır. Randevunuza gecikecek iseniz, mutlaka önceden aramanızda fayda vardır. İlaveten uygun sebebinizi de hazırlamanız gerekebilir. Görüşmeler için en uygun zaman dilimi öğleden önce 11.00-13.00 arası olurken, öğleden sonra ise 15.00-17.00 arasındaki saatler daha uygun değerlendirilmektedir.

Randevularınızı cuma öğleden sonrasına ayarlamamaya özen gösterin, çünkü bazı ofisler cumaları 14.00 veya 15.00’ten sonra kapanabilir. Randevuların saatinin ve yerinin tesadüfi olarak değiştirilmesi kabul görmemektedir. Tatil ve festival zamanlarına dikkat ediniz. Haziran, Ağustos ve Aralık aylarında uzun dönemli tatile çıkılmaktadır. Bu zamanlar eyaletten eyalete değişmektedir.

İlk isimler aile üyelerine aittir ve karşı tarafa hitapta bu isimler kullanılmaktadır.

Profesyonel unvanları olmayan kişilere soyadlarının önüne aşağıda verilen unvanları kullanarak hitap edebilirsiniz:

Bay = Herr

Bayan = Frau

Dr. Martin Meyer yerine; Herr Doctor Meyer diye de hitap edilebilmektedir. Alışveriş yaparken “hello” ve ayrılırken “Tschüss” diyebilirsiniz. “Guten tag” “hello”nun Almanca versiyonudur;

Ayrıca aşağıdaki Almanca olan kelimeleri de bilmenizde de fayda vardır:

Thank You = Danke

Please/You are Welcome = Bitte

 

Tanışma & Selamlaşma

Tanıştırılırken kim ile hangi koşullarda ve nasıl tanıştırıldığınızı çok iyi bilmeniz gerekmektedir. Bu aynı zamanda toplantıdaki hiyerarşi konusunda da size fikir verecektir.

Gelişlerde ve ayrılışlarda kısa ancak sıkı bir el sıkışma şekli standart bir davranış biçimidir. İlk varışınızda ve ayrılışınızda kişilerle ayrı ayrı el sıkışmanız beklenmektedir. Amerikalılar tarafından benimsenmiş olan grup selamlaşması pek takdir görmemektedir.

Alman iş protokolüne göre odaya ilk olarak en kıdemli veya en yaşlı olan kişi girecektir. Eğer toplulukta kadın varsa, ayrıca yaşları ve statüleri eşit seviyede ise beyler kadınlardan daha sonra odaya girecektir. Bunlar sizin için birer ipucu olarak değerlendirilmelidir.

Yanınızda bol miktarda kartvizit götürün. Kartvizitinizde pozisyonunuzu ve konumunuzu mutlaka belirtiniz. Akademik ünvanınız varsa kartınızda belirtmenizde fayda vardır. Alman iş insanının sizin geçmişinizle ilgili her şeyi ve niteliklerinizi öğrenmek isteyeceğini aklınızdan çıkarmayın.

Alman iş insanlarının büyük çoğunluğu İngilizce bildiğinden kartvizitiniz İngilizce hazırlanabilir.

İlk toplantı genellikle ofiste yapılmaktadır. Alman ortaklarınız bu toplantıda sizleri, teklifinizi ve şirketinizin değerlendirmesini yapmaktadır. Toplantılarda en kıdemli katılımcının hareketlerinin takip edilmesi tavsiye edilmektedir.

Alman tarafı toplantıya genelde çok iyi hazırlanmış olarak iştirak etmektedir. Aynı davranış biçimini karşı taraftan da beklenmektedir. Almanlar genelde analitik düşünce yapısına sahip olduğundan iş hayatında duygu ve hislere pek fazla yer vermemektedir.

 

Vücut Dili

Tanışmalar esnasında göz kontağı çok önemlidir. Karşılıklı konuşma sürdüğü müddetçe göz kontağında bulunmanızda fayda vardır. Yolda yürürken dahi bir kişi ile sizlerle göz kontağında bulunursa, siz de karşılık vermeye çalışın.

Toplum içerisinde el sallama ve bağırma hoş karşılanmamaktadır.

Kurumsal Kültür

İş yapma anlamında muhafazakâr bir anlayışa sahiptirler. Aynı organizasyon içinde bile bilginin serbestçe dolaşması uygun görülmemektedir. Genç nesil biraz daha açıktır.

Önceden planlanmayan hareketler, ani çıkışlar ve esnek davranış biçimleri Alman iş kültüründe yadırganmaktadır. Beyin fırtınası, risk alma ve meydan okuma gibi davranış biçimleri pek tercih edilmemektedir.

Teklif ve önerilerinizi destekleyecek mahiyette veri ve dokümanlarla toplantılara katılmanızda fayda vardır. Herhangi bir konuda yapılacak olan abartmalar hoşgörü ile karşılanmamaktadır.

Tanıtım malzemesi hazırlığında bulunuyorsanız, Alman iş insanlarının parlak ve gösterişli reklamlardan, abartılı sloganlardan pek hoşlanmadıklarını bilmenizde fayda vardır. Alman pazarı için hazırlanacak olan broşürlerde ciddi bir renk tonunun olmasına özen gösterilmelidir. Ayrıca uzun detayları da içermesini sağlamanızda fayda vardır. Broşürünüzün uzun ve gerekli bilgiyi içerdiğinden dolayı karşı taraf için bir bıkkınlık yaratacağını düşünmeyiniz. Eğer bilgi düzgün ve doğru hazırlanmış ise Alman ortağınız her şeyi okuyacaktır.

Almanlar ürününüz ve hizmetleriniz ile ilgili eksiklikleri size doğrudan söylemeleri muhtemel olduğundan, bu konuda alınganlık gösterilmemelidir. Bu gibi durumlara hazırlıklı olunup eksikliklerinizi kısa zamanda tamamlayacağınızı bildirin.

Almanların genelde mantık çerçevesinde ve resmi statüde hareket ettikleri bilinmektedir. Kolay kolay hiçbir konuda taviz vermemektedirler. Saldırgan bir davranış içine girmemeye özen gösterin, aynı davranış biçimini ortağınız da size gösterebilir.

Ayrıca toplantıların resmi bir havada geçmesine önem verdiklerinden özel konularla ilgili konuşmaktan pek hoşlanmazlar. Bu yüzden bu konulara fazla girmemeye özen gösterin.

Toplantılarla ilgili uzun vadeli planlamalar yapın, kısa, ani ve kendiliğinden oluşan hareketlerden kaçınınız.

Alman iş kültüründe değerlendirme ve karar verme süreci ciddi bir anlayışla ve oldukça yavaş ilerlemektedir. Bu nedenle sonuç alınması noktasında sabırlı olunması gerekmektedir. Dolayısıyla bu konuya hazırlıklı olunmasında fayda bulunmaktadır.

İlk görüşmelerde birçok kişi ile muhatap olmak zorunda kalabilirsiniz, ancak karar verme sürecinde hiyerarşinin en üst kısmında bulunan kişi son kararı vermektedir.

İş görüşmelerinin ve sonuçlarının mutlaka yazılı bir sözleşmeye bağlanması yaygındır. Sözlü taahhütlerin resmi olarak geçerliliği yoktur. Bu anlamda, kontratlar çok ciddi hazırlanmaktadır. Kabul ettiğiniz her madde garanti altına alınmaktadır, mağduriyet yaşanmaması amacıyla kontratların detaylı hazırlanması önerilmektedir. Ayrıca aynı şekilde kontrat içinde kabul etmiş olduğunuz her maddeyi sizin de yerine getirmenizi isteyeceklerdir. Alman kültüründe alınan her kural büyük bir ciddiyetle takip edildiğinden, uyamayacağınız her durumda kınanma ile karşı karşıya kalabilirsiniz. Bu yüzden Alman toplumunu şekillendiren kurallara karşı duyarlı ve saygılı olmanızda fayda vardır.

Kişisel bir ilişki kurulmadıkça, meslektaşlarınıza kompliman yapmaktan kaçınınız. Israrcı övgüler beklenmemekte ve hoş karşılanmamaktadır.

Almanlar kararlarını toplantı sırasında verirler, ancak yine de emniyetli bir şekilde davranırlar. Karar bir kez verildikten sonra değişiklikler kolay olmamaktadır.

Ofiste geç saatlere kadar kalmanız hoş karşılanmamaktadır. Sizin standart çalışma saatlerinde işinizi bitirmek için iyi organize olamadığınız izlenimi çıkarılmaktadır. Ayrıca tatil zamanlarında ve hafta sonlarında çalışmanız, ailenizi ihmal ettiğiniz anlamına gelmekte ve hoş karşılanmamaktadır.

Alman iş kültürünün en önemli özelliği üç kavramla özetlenebilir: güven, sürdürülebilirlik ve kalite.

 

Sofra Adabı

Sabah kahvaltıları genelde iş görüşmeleri için çok tercih edilmemektedir. İş yemekleri için öğlen yemekleri tercih edilmekte olup, bunun için de en önemli zaman 12.00-13.00 saatleri arasındaki saat dilimidir.

Alman iş ortağınızla nasıl bir ilişki içinde olduğunuza bağlı olsa da genellikle işe yönelik kararlar yemek zamanlarında alınmamaktadır.

“Hofbrau” İngiliz pup’larının Alman karşılığıdır. Dışarıda ve içeride oturma yeri olan bu barlar genellikle öğlene doğru açılmaktadır. Bu tür yerler iş görüşmeleri sonrası sosyal aktivitelerin devam ettirileceği uygun mekanlar olarak düşünülebilir.

Lokantada garsonları isimleri ile veya elinizi sallayarak çağırmanız uygun bir davranış değildir. Sadece göz kontağı ile çağırabilirsiniz.

Toplu olarak dışarıda yemeğe davet edilseniz bile, ücretini kendinizin ödemesi istenebilir. Alman ortağınız sizin ödemenizi reddedecektir. Genel kural olarak ödeme konusunda ısrarı daveti veren kişi siz olduğunuzda yapınız.

Eğer daveti siz verdiyseniz en iyi politika ödeme ile ilgili ayarlamaları daha önceden yapmanızdır.

Akşam yemeği genellikle saat 19:00-21:00 arasında verilmekte olup, akşam partileri için de en uygun zaman dilimidir.

Bir toplantı yerinde nereye oturacağınız belirtilene kadar kendi kendinize herhangi bir yere oturmayınız.

Yemeğin onur konuğu olan kişi masanın başına oturur, diğer konuklar da önem sırasına göre bir soluna bir sağına gelecek şekilde yerleştirilir. Eğer daveti verenler bir çift ise birisi masanın bir başına diğeri de diğer başına oturur. Aperatif veya yemek sonrası içecekler soğuk olarak servis edilmektedir.

 

Kıyafet

Almanya’da bulunduğunuz mevsime uygun giyinmeniz tavsiye edilmektedir. Örneğin yazın çok sıcak, kışın ise aşırı derecede soğuk ve rüzgârlı olabilir. Kıyafetlerinizin hava koşullarını dikkate alarak hazırlanması tavsiye edilmektedir.

Erkek veya kadın giyiminde resmiyet geçerlidir.

Alman iş kültüründe giyim oldukça muhafazakâr bir tutum sergilemektedir. Koyu takımlar, yumuşak renkli kravatlar ve beyaz gömlek normal kıyafetlerdir. İş kıyafetleri içerisinde resmi olmayan kıyafetler makbul değildir.

Bayanlar için de koyu takım elbise ve beyaz bluzlar normal kıyafetler arasında kabul edilmektedir. Pantolonlu takımlar Alman iş kültüründe yeni kabul görmeye başlamıştır. Ayrıca kadınların gösterişli mücevher takması da hoş karşılanmamaktadır.

Kot pantolon ve spor ayakkabı iş zamanının dışında kabul edilmektedir. Eğer resmi olmayan bir kıyafetle katılmayı planladığınız bir davet alırsanız, sadece tişört veya eşofmanla gitmeyi düşünmeyin. Buna rağmen birbiri ile uyumlu kıyafet giymeye özen gösteriniz.

 

Hediye

İlk siz hediye alıncaya kadar hediye vermemeye özen gösteriniz. Hediye verme olayı Alman iş kültürünün önemli bir parçası değildir. Hediye sadece gerektiği zaman verilmeli ve yanlış yorumlamalara sebep olmamalıdır.

Bir yemeğe davet edildiyseniz, teşekkürlerinizi ifade edebilmek amacıyla bir hediye götürebilirsiniz. Çok pahalı hediye vermemeye özen gösterin.

Tatil ile ilgili gönderilecek tebrik kartları, teşekkürlerinizi iletmek amacına yönelik olarak iyi bir fırsat olarak değerlendirilebilir.

Kaliteli bir dolmakalem, şirketinizin logosunu içeren hoş ofis malzemeleri uygun hediye seçenekleri olarak kabul edilebilir. Eğer bir eve yemeğe davet edildiyseniz, evin hanımı için ambalajlanmamış bir buket çiçek götürebilirsiniz. Çok kaliteli çikolata da iyi bir seçenek olarak görülebilir.

Kırmızı gül ve zambak çiçekleri ise hediye olarak düşünülmemelidir. Ayrıca içinde funda içeren çiçek buketi de hoş karşılanmayabilir. Giyim, parfümeri ürünleri ve diğer benzeri eşyalar çok kişisel olduğu için uygun düşmemektedir.

 

Dikkat Edilmesi Gereken Diğer Hususlar

Konuşmalarda konu ile ilgili problemlere ve konunun en ince detayına kadar yer verilmesi beklenmektedir. Anlaşılmayacak derecede genel ve yüzeysel araştırma, gözlem ve bilgilendirmeler çok kabul görmemektedir.

Başkalarının sözünü kesmemeye özen gösterilmesi önemli olup, cevap vermeden önce konuşan kişinin konuyu tam olarak anlatmasına izin vermek gerekir.

İlk olarak tanıştırıldığınızda, uçuş, otel konaklama ve ülkenizle ilgili soruların gelmesini bekleyiniz. Almanlar politika konuşulmasından pek hoşlanmazlar. Çok gerekli olmadıkça karşı tarafa politik konulara girmemek gerekir.

Hoşlanılan Konuşma Konuları:

Spor ile ilgili konular, özellikle futbol, bisiklet, kayak, tenis ve dağcılık, seyahat vb.

Kaçınılması Gereken Konular:

Alman tarihi (İkinci Dünya Savaşı), kişisel konular (iş ve aile yaşamı daima ayrı değerlendirilmektedir).