İş Kültürü

Ülke ve Kültürü Hakkında Genel Bilgi

Hollanda’daki işyeri ve diğer kurumlarda iş bölümü tanımı detaylı bir şekilde yapılmış olup, firma ya da kurum içinde ilgili kişi hastalık ya da tatil nedeniyle ofiste olmadığı takdirde, kendisi dönene kadar ya da eğer varsa yerine bakacak kişiye ulaşana kadar vakit geçmektedir. Ayrıca, Hollanda iş yasalarına göre çalışanların hakları çok iyi güvence altına alınmış olup hastalık veya diğer nedenlerle çalışanların uzun süreli izinler almaları sık karşılaşılan bir durumdur. Bu da, bir iş konusunda daha önce görüşülen kişiye uzun bir süre ulaşamamak anlamına gelebilmektedir. Bu noktada, Hollanda’da işsizliğin oldukça düşük olması, çalışanların istedikleri şartları bulamadıkları pozisyonları değiştirme eğilimde olması ve kariyerlerinde sık sık kurum, firma değiştirebilmesi de göz önünde bulundurulmalıdır.

Hollanda’nın AB ülkeleri içerisinde yaklaşık %40’lık bir oranla part-time çalışan kişi sayısının en fazla olduğu ülke olması nedeniyle, bir iş konusunda görüşülmüş bir kişiye haftanın sadece bir veya iki günü ulaşılması söz konusu olmaktadır. Bu nedenlerden dolayı, bazen bir firma ya da kuruluştan randevu alabilmek haftalarca sürebilmektedir.

Çalışanların tatil dönemleri genelde Mayıs’ta başlayıp Eylül ayı ortasına kadar sürmektedir. En fazla tatil yapılan aylar olan, Temmuz-Ağustos ayları arasında hem firmalarda hem de resmi kurumlarda çok az kişiye ulaşma imkanı vardır. Özellikle Aralık ayı, çalışanların Noel ve yılbaşı tatilleri ile kendi izin günlerini birleştirip birkaç haftalık tatillere çıkma alışkanlıkları nedeniyle randevu ayarlamak için çok uygun değildir. Öte yandan, ayarlanmış randevuların iptali hoş karşılanmaz. Hollanda iş dünyası takvimlerine çok önem vermektedir. Değişiklik yapılacak olursa bunun kendilerinin de programlarını uyarlayabilecekleri şekilde önceden ayarlanmasını isterler. 

Kıyafet

Hollanda iş kültüründe sosyal statü ve maddi olanaklara ilişkin abartılı ve gösterişli davranışlara pek rastlanmamaktadır. Statü göstergesi her türlü davranıştan kaçınma geleneği vardır. Mütevazılık değerli görülmektedir. Dolayısıyla çok gösterişli ve dikkat çekici giyim, araç, yeme-içme gibi unsurlara az rastlanmaktadır. Giyim konusunda rahat bir yaklaşım mevcuttur. Takım elbise sık tercih edilmez. Hollanda iklimi yağmur, rüzgar ve soğuk bakımından zorlayıcı olduğu için buna uygun giyim tercih edilmektedir.

Sofra Adabı

Aslen, Hollanda’da yemekli iş programları çok nadir görülmektedir. Oturmalı yemek programları pratik olmaması, zaman alması ve ayrıca maliyet oluşturması bakımından fazla tercih edilmemektedir.

Kurumsal Kültür

Hollandalılar planlı ve çok önceden belirlenmiş programları dahilinde çalışmaları ile tanınmaktadır. Bu nedenle de randevuları çok önceden, hatta aylar öncesinden almak ve randevu saatlerine uymak önem taşımaktadır. Birkaç gün öncesinden veya birkaç hafta öncesinden bir firma ya da kuruluştan randevu almak pek mümkün değildir. Hollandalıların iş etiği ve kültürel özellikleri sonucu planlı ve organize bir şekilde çalışma özellikleri olduğu bilinmektedir.

Hollandalılar iş görüşmeleri esnasında, çok fazla diğer konularda sohbet etme alışkanlığında olmayıp doğrudan iş görüşmesine başlama eğiliminde olmaları ve çok açık konuşmaları gibi özellikleri ile de bilinmektedirler. Görüşmelerinde düşünce ve fikirlerini doğrudan aktaran dürüst bir çizgi takip ederler. Bu doğrudan yaklaşım farklı iş kültürlerine mensup iş insanları için zaman zaman sert olarak görülebilmektedir. Sonuç alamayacaklarını düşündükleri görüşmelerden kaçınma eğilimindedirler. Nezaket ziyaretlerini mümkün olduğu ölçüde bir hedef doğrultusunda yaparlar. Hedef odaklı bir iş kültürü benimsemişlerdir.

Hollanda’da çalışma hayatına son derece önem verilmekte ve emek kutsal görülmektedir. İş ciddiyeti yüksektir ve iş dünyasındaki başarı oldukça ön plandadır. Hollanda iş dünyasından uluslararası ticaret bakımından son derece engin bir tecrübe bulunmaktadır. Avrupa’nın giriş kapısı olarak görülen Hollanda’da dış ticaret ekosistemi içerisindeki aktörler çok sayıda ülke ile sık sık iş yapmakta ve dünyayı çok iyi tanımaktadırlar. Bu altyapının yanında girecekleri işleri iyi araştırdıkları bilinmektedir. Muhtemel partnerlerini iyi araştırırlar. Rasyonel bir yaklaşım mevcuttur. 400 yılı aşkın bir süredir uluslararası ticarette faaliyet bulunan Hollandalılar, zahmet ile yürütülen çalışmaların sonunda kar maksimizasyonunu nihai olarak amaçlarlar. Bu sebeple, çok iyi pazarlık yaparlar. Diğer yandan, pratik çözümleri ve hızlı ilerlemeyi severler. Zaman, Hollanda iş kültürü için son derece önemlidir.

Dikkat Edilmesi Gereken Diğer Hususlar

Hollandalı firmalarla, çok iyi bir şekilde gözden geçirilerek imzalanmış yazılı sözleşmeler dahilinde ticaret yapmak; gerekirse bu konuda uzmanlaşmış danışmanlık firmalarından hizmet almak, ileride karşılaşılabilecek maddi kayıpların önüne geçecektir. Hollandalı bir firma ile yapılacak bir ihracat veya ithalat sözleşmesi sadece dayalı olduğu hukuki sistemi belirtmekle kalmayıp, aynı zamanda bir tahkim hükmü de içermelidir. Uluslararası Ticaret Odası ve ulusal ticaret odaları, bu tür tahkim kolaylıkları sağlamaktadır.

Bunun dışında Hollanda’da bağımsız tahkim hizmetleri sunan, Hollanda Tahkim Kuruluşu ‘NAI’ bulunmaktadır. Uluslararası alım satım sözleşmelerinde kullanılmak üzere önerilen bir madde şu şekilde olabilir: ‘İşbu sözleşme veya bundan kaynaklanan başka sözleşmelerle ilgili bütün ihtilaflar, İstanbul Ticaret Odası Tahkim Kuruluşu veya Hollanda Tahkim Kuruluşu (NAI) kurallarına uygun olarak tahkim yoluyla kesin olarak çözümlenecektir.’