
İspanya İçin İş Kültürü
Ülke ve Kültürü Hakkında Genel Bilgi
İspanya Anayasasına göre, Devletin resmi dili İspanyolcadır. Özerk Topluluklar tarafından konuşulan diğer diller de resmi dil olarak kendi yasal düzenlemelerinde yer almaktadır. Ülkede konuşulan diğer diller Katalanca (Katalunya, Valensiya ve Balear Adaları'nda konuşulmaktadır), Baskça (Bask Bölgesi ile Navarra'da konuşulmaktadır) ve Galiçyaca (Galiçya) olarak sıralanmaktadır.
Ulusal İstatistik Enstitüsü tarafından Şubat 2023'te yayınlanan Nüfus ve Barınma Temel Özellikleri Anketi'ne göre, 2021 yılı itibariyle İspanyolların %14,7'si İngilizceyi iyi bildiğini beyan ederken, %9,9'u konuşmakta zorluk çektiğini belirtmiştir. Ankete göre %75,4'lük kesim İngilizce bilmemektedir. En çok konuşulan ikinci yabancı dil Fransızcadır, ancak aynı ankete göre Fransızca bilme oranı oldukça düşüktür.
Cambridge University Press tarafından yayınlanan istatistiğe göre, İspanyolların % 44’ü İngilizce seviyesinin ‘düşük’ veya ‘çok düşük’ olduğunu belirtmektedir. İş dünyasında iyi seviyede İngilizce konuşan firma yöneticilerinin yüzdesinin de çok yüksek olmadığı unutulmamalıdır. Her ne kadar son birkaç yılda bu durum iyileşmekle beraber çok iyi İngilizce bilen ve konuşabilen yönetici sayısı İspanya genelinde çok azdır. Öte yandan firmaların büyüklüğüne, sektöre veya uluslararası pazarlardaki varlıklarına göre bu durum değişmektedir. Büyük uluslararası şirketlerde daha iyi seviyede İngilizce konuşulduğu gözlemlenmektedir. Yabancı firma yetkililerinin İspanyol meslektaşlarıyla iletişim kurarken veya toplantı yaparken bir tercüman hizmetine ihtiyaç duymaları İspanya’da normal bir uygulamadır.
Kurumsal Kültür
İş çevrelerinde ortak yabancı dil İngilizce olsa da satışa ilişkin belgelerin İspanyolca (broşür, katalog, veri dosyaları vb.) hazırlanmasında fayda vardır. Çevirinin %100 doğru/yeterli olması için profesyoneller tarafından yapılması çok önemlidir. Çevrimiçi çeviri araçları bu amaç için yeterli değildir.
En azından İngilizce bilgi içeren eksiksiz ve modern bir web sayfasına sahip olmanız da şiddetle tavsiye edilir. Genel e-posta hesaplarını kullanmak (Gmail, Outlook vb. gibi) güvensizlik yaratır ve bu pazarda faaliyet gösterme anlamında bir dezavantaj oluşturmaktadır (Mümkün olduğunca bunlardan kaçınmak gerekir).
İspanyollar, iş yapacakları kişilerle kişisel bir ilişki kurmayı beklemektedir; İspanyol pazarına girmek için İspanyol iş dünyası temsilcileriyle yüz yüze görüşmelerin yerini tutacak bir iletişim yöntemi bulunmamaktadır. Telefonla kurulan ilk iletişim, yüz yüze yapılan bir görüşmeden çok daha az verimli olmakta ve posta yolu ile yapılan iletişim genellikle olumsuz sonuçlar vermektedir. Kişisel ilişkiler, büyük ticari işlemlerde ürünün kalitesi ve fiyatı kadar önemli bir satın alma faktörünü oluşturmaktadır.
İspanya'ya bir iş gezisi planlamadan önce, bölgeden bölgeye ve hatta belediye düzeyinde değişen resmi tatil takvimini bilmekte fayda bulunmaktadır. Örneğin, her yıl tekrarlanan yedi ulusal bayram, farklı Özerk Toplulukların diğer tatilleriyle değiştirilebilecek beş ulusal bayram ve iki yerel bayram (her belediye meclisi kendisi seçer) vardır. Bunun dışında tatillerin en yaygın olduğu dönemin özellikle ağustos ayı olmak üzere yaz ayları olduğunu bilmekte fayda bulunmaktadır. Temmuz ayı sonunda veya Ağustos ayı başında İspanyol şirketleri (özellikle sanayi sektöründe olanlar) ve kamu idaresi ile ticari işlemler yürütmek karmaşık olabilir.
Özel bir şirkette tipik bir iş günü, Pazartesi'den Cuma'ya bir saatlik öğle yemeği molası ile birlikte 9:00 ile 18:00 arasında olma eğilimindedir. Bazı şirketlerde Cuma günleri için çalışma saatleri 08:00-15:00 arasındadır.
Pandeminin bir sonucu olarak uzaktan çalışma hem kamu hem de özel sektörde uygulanmaya devam etmektedir. Çalışanların haftada bir veya birkaç gün evden çalıştığı veya ofis içi çalışma ve uzaktan çalışma dönemlerinin (haftalarca) dönüşümlü olarak uygulandığı şirketlere rastlamak oldukça yaygınlaşmıştır.
En büyük ve daha modern şirketler arasında yatay bir organizasyon yapısına doğru artan bir eğilim bulunmaktadır. Bununla birlikte, daha geleneksel bir yaklaşıma ve çok düşük düzeyde yetki devrine sahip şirketlerde yöneticilerin ve diğer çalışanların rolleri arasında büyük bir fark vardır. Tüm parasal kararlar yöneticiler tarafından onaylanmalıdır ve bu nedenle ticari anlaşmaların sonuçlandırılması bazen gecikebilmektedir.
Özellikle KOBİ'ler söz konusu olduğunda, potansiyel müşterilerin varlığının ve güvenilirliğinin doğrulanması tavsiye edilmektedir. Şirketlerin varlığı, basit bir internet aramasıyla, Şirketler Sicilinde veya Ticaret Müşavirliği aracılığıyla doğrulanabilir. Bir şirketin güvenilirliği hakkında bilgi edinmek için, finansal ve ticari bilgiler konusunda uzmanlaşmış bir şirketle veya bir kredi sigortası şirketiyle iletişim kurmanız önerilir. Ticaret Müşavirliği, İspanyol şirketlerin bir listesini sağlayabilmektedir.
Bir İspanyol firmasıyla pazarlık yaparken, ürün veya hizmetin fiyatının ve kalitesinin satın alma karar sürecinde çok önemli faktörler olduğunu bilmek gerekir. Ancak, dikkate alınması gereken faktörler bunlarla sınırlı değildir: kredi koşulları, pazarlama yardımı, müşteri/satış sonrası hizmet ve teknik destek (endüstriyel ve teknolojik ürünler söz konusu olduğunda) yerel satın alma kararlarında da önemli faktörlerdir. Rakiplerimizin de bu alanlarda çok çalıştığını ve bunlardan herhangi birinde yapılacak herhangi bir iyileştirmenin satış yapılması ve yapılamaması arasındaki farkı yaratabileceğini unutmayın.

Tanışma & Selamlaşma
İspanyollar, iş ilişkilerinde İtalya veya Fransa gibi diğer bazı Akdeniz ülkeleri gibi resmi olma eğilimindedir. Bir iş toplantısı başlatıldığında veya sona erdirildiğinde, uygun bir karşılama eşliğinde bir el sıkışma adettendir. Kartvizitler de gereklidir.
Yine bir anlaşmaya varıldığında el sıkışma adeti bulunmaktadır. Tüm anlaşmalar yazılı hale getirilir ve imzalanır. Eğer daha sonra imzalanacak resmi bir sözleşme ya da anlaşma varsa, ilk olarak sözlü anlaşmaya varılmalıdır. İspanyollar her iki tarafın da bir işin ya da anlaşmanın koşullarına tam anlamıyla bağlı kalmasını bekler.
İspanya iş kültüründe hiyerarşinin ve pozisyonların büyük bir öneminin olduğunun farkında olunmasında fayda vardır. Kendi pozisyonunuza denk düşen kişilerle birlikte iş yürütmeniz neticesinde başarıya ulaşılması mümkün olabilir.
Kıyafet
Profesyonel kıyafete sahip olunması beklenir: iş elbisesi takım elbise ve kravattır. Alışkanlıklar yavaş yavaş değişse de (biraz daha az resmi bir kıyafetle) bu alanda risk almamak daha iyidir.
Dikkat Edilmesi Gereken Diğer Hususlar
İspanya'da uluslararası ticarette kullanılan her türlü ödeme yöntemi kullanılmaktadır (basit ve belgeli ödeme yöntemleri). Günümüzde en yaygın yöntemler çekler, ödeme emirleri, ödeme mukabili belgeler ve vesaik kredilerdir (akreditif).
Ödeme koşulları genellikle 15, 30, 60 ve bazı istisnai durumlarda 90 gün vadelidir. Geç ödemeleri kapsayan bir AB yönergesi olsa da, İspanya'da büyük şirketler ve büyük perakendecilerin dört ila altı aya kadar daha uzun ödeme vadelerini müzakere etmesi yaygın bir uygulamadır.