
Slovakya İçin İş Kültürü
Tanışma & Selamlaşma
İş ya da sosyal bir ortamda tanışırken el sıkışmanız beklenir ve yeterlidir.
Slovaklar ilk tanışma sonrasında genellikle isimle hitap etmek isterler. Toplumun hangi kesiminden olduğu fark etmeksizin samimi davranmayı ve konuşmayı severler. Bir diplomat veya kamu görevlisi dahi “Mr./Mrs Soyadınız” yerine “Adınızı” kullanabilmek üzere izin istedikten sonra, bu noktadan itibaren hem sözlü hem yazılı iletişiminizde adınızla hitap etmeye devam eder. Bu durumu saygısızlık olarak nitelendirmemek ve hatta samimiyeti pekiştirmek amaçlı olumlu bir hareket olarak yorumlamak gerekir.
İlk tanışma esnasında göz temasını koruyacak şekilde güçlü tokalaşma yapılır. Zayıf tokalaşma ve göz temasından kaçınma güvensizlik hissi yaratabilir. İlk selamlaşmadan sonra yer gösterilmedikçe oturulmaması önemlidir. İlk selamlaşmalarda basit, kibar Slovakça cümlelerin kullanılması sempati yaratabilir.
Kurumsal Kültür
İş görüşmeleri resmi şekilde gerçekleştirilir. Temsilciler tek tek tanıtılırken kartvizit değiş tokuşu yapılır. Genellikle tercih edilen dil İngilizce olup, gerekirse tercüman da kullanılabilir. Görüşmelerde göz teması önemli olup, ilk görüşmelerde samimi fakat çekingen davranış sergilenebilir. Slovakların fikirlerini açıkça beyan etmeleri için birkaç görüşme gerekebilir.
İş görüşmelerinde profesyonel yaklaşım sergilenir ve görüşmelerin eş düzeylerde olmasına önem verilir. İlk görüşmelerin tanışma amaçlı, basit ancak bilgi verecek kadar detaylı bir sunum şeklinde yapılması ve karar verici seviyeden ziyade orta seviyedeki yöneticilerle yapılması tercih edilir. Karar verme aşamasında daha ayrıntılı görüşmelerin üst seviyedeki yöneticilerle yapılması tercih edilir.
Görüşmelerde, politika, din, özel konular hakkında konuşulması hoş karşılanmaz. Konuya başlamadan önce, kısaca hava durumu, kültürel konular, spor vs. konularından bahsedilebilmesi tercih edilir. Slovaklar, kendi ülkeleri dışındaki meselelere müdahale etmemeyi tercih eder ve yabancıların Slovakya’yı eleştirmelerinden hoşlanmazlar.
İş görüşmeleri için mutlaka önceden randevu alınmalıdır. Randevusuz gidilmesi acil durumlar haricinde genellikle hoş karşılanmaz. Randevulara geç kalınmamalı, mümkünse 5-10 dakika erken gidilmelidir.
Bir kamu kurum veya kuruluşundan bilgi almak için resmi yazı talep etmeyebilirler. Slovakça konuşulduğunda telefon görüşmesi veya e-posta yazışması ile sorularınıza yanıt alabilirsiniz.
Kurumlarda her konu ile ilgilenen belirli kişiler mevcuttur. Bu nedenle konuyla alakalı çalışan kişi izinli veya kurum dışında ise aynı şube veya dairede çalışan bir meslektaşı ile görüşerek konuyu çözmek her zaman mümkün olmayabilir.
Cuma öğleden sonra randevu alınmaması tavsiye edilir. Zira, hafta sonu öncesi pek çok Slovak şehir dışına çıkmayı tercih eder. Görüşmelerde agresif tutum yerine dolaylı yaklaşım sergilemeleri yaygındır. İş ilişkileri başlangıçta güven sağmak amaçlı yavaş seyredebilir. Aralık ayının özellikle son iki haftası dini yılbaşı bayramı tatilini içerdiğinden ve Ağustos ayı genelde pek çok sektör için tatil ayı olarak görüldüğünden, görüşmelerin bu dönemlerde yapılması çok tercih edilmez.

Kıyafet
Slovaklar elbise ve ayakkabılarının temiz ve bakımlı olmasına özen gösterirler. Giyim tarzı olarak tek renk, resmi takım elbiselerden ziyade “smart casual” diye nitelendirebileceğimiz kıyafetleri daha fazla tercih ederler. Erkekler genellikle ceket kullanırlar, kadınlar tercih etmeyebilirler.
Hediye
Çiçek gönderilmesi gerektiğinde cenaze törenlerinde tercih edilen zambak ve krizantem gönderilmemelidir. Görüşmelerde hediye götürülmesi zorunlu değildir; bununla birlikte, küçük hediye alışverişleri yapılabilir. Hediyelerin o an açılması beklenir.
Bir eve davet edildiğinizde tercihen bir buket mevsim çiçeği veya küçük bir kutu çikolata veya ülkenizden getirdiğiniz özel bir ürün ile gitmeniz hoş karşılanabilir. Abartılı hediyelerden kaçınılmalıdır. Hediye olarak mevsim çiçeklerini çok severler. Her market alışverişlerinde alışveriş sepetinde mutlaka bir buket veya bir saksı çiçek görebilirsiniz.
Özellikle 24 Aralık (Christmas Eve) ve 26 Aralık tarihleri arasındaki dini yılbaşı bayramı Slovaklar için çok önemlidir. Bu dönemi kapsayan Aralık ayında yapılan ziyaretlerde birbirlerine genellikle çikolata, kek, vb. hediyeler gönderirler.