Bosna Hersek

Bosna Hersek

En büyük ithalatçı 2023
En büyük ithalatçı 2023
Almanya 5.53Milyar
Dolar
En büyük ihracatçı 2023
En büyük ihracatçı 2023
Almanya 4.44Milyar
Dolar
Türkiye’nin ithalatı
6.19 Milyar $
2019
602.73 Milyon $
2023
Türkiye’nin ihracatı
14.50 Milyar $
2019
1.23 Milyar $
2023

Genel Görünüm

Bosna Hersek, 2023 yılında kişi başı 22.79 Bin $ ve toplam 27.05 Milyar $ gayri safi milli hasılaya sahiptir. 2023 yılında toplam 46.04 Milyar $ ithalat ve 27.68 Milyar $ ihracat gerçekleştirmiştir.

En çok ithalat yapılan başlıca ülkeler
Almanya 5.53 Milyar $
Sırbistan 4.73 Milyar $
Çin Halk Cumhuriyeti 4.36 Milyar $
Hırvatistan 3.47 Milyar $
Türkiye 2.55 Milyar $
En çok ihracat yapılan başlıca ülkeler
Almanya 4.44 Milyar $
Hırvatistan 4.22 Milyar $
Sırbistan 3.65 Milyar $
Avusturya 2.84 Milyar $
Slovenya 2.24 Milyar $
Ülkenin en fazla ithal ettiği ürünler
27 Bitümenli taşkömürü 2.02 Milyar $
2710 Petrol ve bitümenli yağlardan elde edilen hafif yağlar ve müstahzarları (petrol veya bitümenli yağ oranı >=%70) 1.32 Milyar $
84 Evlerde kullanılan bulaşık yıkama makineleri 1.32 Milyar $
271019 Petrol yağları ve bitümlü minerallerden elde edilen yağlar; ağırlık% 70 veya daha fazla petrol yağı veya bitümlü minerallerden yağ içeren yağlar (hafif yağlar ve preparatlar hariç, biyodizel içeren, ham ve atık yağlar hariç) 1.17 Milyar $
87 Yük taşımaya mahsus römork ve yarı römorklar 1.14 Milyar $
Ülkenin en fazla ihraç ettiği ürünler
27 Bitümenli taşkömürü 878.79 Milyon $
85 Gümüş oksitli elektrik pilleri, bataryalar 785.86 Milyon $
84 Evlerde kullanılan bulaşık yıkama makineleri 728.16 Milyon $
94 Diğer metal mobilyalar 722.07 Milyon $
73 Dökme demirden radyatör, aksam ve parçaları 677.89 Milyon $
Daha Fazla Görüntüle Daha Az Görüntüle

Ticari Cazibe Faktörleri

İş yapma kolaylığındaki durumu-2023
2 / 5
Lojistik performansı-2023
3 / 5
Mal ve hizmet ithalatı büyüme (yıllık)-2023
-2.37%
Vizesiz Geçiş
Mal ithalatı-2023
46.04 Milyar $
Bir iş kurmak için gereken süre-2023
80.0 gün
Enflasyon (yıllık)-2023
1.42%
Gayri safi yurtiçi hasıla-2023
27.05 Milyar $
GSYİH büyüme (yıllık)-2023
1.68%-2023
Kişi başına düşen brüt milli gelir, PPP (cari uluslararası dolar)-2023
22.79 Bin $
Mal ve hizmet ithalatı (%GSYİH)-2023
56.9%
Mal ihracatı-2023
27.68 Milyar $
Mal ve hizmet ihracatı büyüme (yıllık)-2023
-3.2%
Hava Taşımacılığı, navlun (milyon ton-km)-2023
0
Konteynır Liman Trafiği (TEU: 20 fit eşdeğer birim)-2023
-
Tarımsal Katma Değer (% GSYİH)-2023
4.34%
Endüstriyel Katma Değer (% GSYİH)-2023
23.29%
Hizmet Katma Değer (% GSYİH)-2023
56.36%
Mal ve Hizmet İhracatı (%GSYİH)-2023
44.13%
Toplam Nüfus-2023
3.21 Milyon
Doğrudan Yabancı Yatırım, net girişler (% GSYİH)-2023
3.49%
Mal ticareti (% GSYİH)-2023
90.88%
Resmi döviz kuru (1 USD karşılığı yerel para birimi)-2023
1.81
Sevkiyat noktasından yükleme limanına ortlama teslim süresi-2023
-
Teslim limanından alıcıya ortalama teslim süresi-2023
-
Bu veriler worldbank ve comtrade veri kaynaklarından alınmıştır.

Dış Ticaret Deseni

Ülkenin İthalatı Ülkenin İhracatı
bilgilendirme-mesaji

Bu bölüm, daha iyi bir deneyim sunabilmek için tablet, masaüstü ve dizüstü bilgisayarlardan erişim için optimize edilmiştir. Görüntüleme yapabilmek için farklı ekran çözünürlüğüne sahip bir cihaz kullanabilir veya tarayıcı pencerenizin boyutlarını değiştirebilirsiniz.

Ülkenin ithalat yaptığı ilk 10 ülke ve bu ülkenin sektör bazında ihracat tutarları aşağıda gösterilmektedir.

20192020202120222023

Ülkenin ihracat yaptığı ilk 10 ülke ve bu ülkenin sektör bazında ithalat tutarları aşağıda gösterilmektedir.

20192020202120222023
Yukarıdaki grafik Comtrade veri kaynağından ilgili ülkenin raporladığı veriler baz alınarak oluşturulmuştur. İlk on ülke içerisinde payı %1'den küçük olan ülkeler gösterilmemektedir.
GTİP kodunuzu girerek ürünün bu ülkedeki dış ticaret verilerini, rakip ülkelerin pazar payını, vergi oranlarını, ihracat koşullarını ve potansiyel ithalatçılarını görüntüleyebilirsiniz.

Ticaret Müşavirinden Notlar

Ticaret Müşavirlerinin bulundukları ülkede sahadan edindikleri ve ihracatınızı doğrudan etkileyebilecek güncel gelişmeler ve mevzuat değişikliklerine ilişkin notlara bu bölümde ulaşabilirsiniz.

Ülkenin İthalat Potansiyeline Göre Ürünler

Potansiyele göre sektörler

{{sectorIndex+1 + index*6}} - {{sectorItem.sectorName}}

Sektör içinde potansiyeli en yüksek ürünler

Potansiyel, ilgili ülkede seçilen sektörde yer alan ürünlere duyulan ihtiyacın büyüklüğünün 1000’lik skala üzerinden gösterilmesidir.

Yapay zeka teknolojisi kullanan Akıllı İhracat Robotu, ihracatçıların geçmiş verilerinden ve farklı veri kaynaklarından elde ettiği yaklaşık 10 milyon satır veriyi anlık olarak işleyerek kişiye özel hedef pazar önerisi yapmaktadır. Seçeceğiniz hedef pazarlar için dış ticaret verileri, vergi oranları, ihracat koşulları, ithalatçı listeleri gibi ihracat yol haritanızı oluşturmanıza yardımcı olacak birçok bilgiyi görüntüleyebilirsiniz.
Robota Git

İkili Anlaşmalar

İki ülke arasında yapılan ticari anlaşmalar gerek vergiler gerekse gümrük uygulamaları bakımından ihracatta büyük önem taşımaktadır. Anlaşma metinlerine detay görüntüle butonunundan ulaşabilirsiniz.

Serbest Ticaret Anlaşması
Bölgesel Ticaret Anlaşması
Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması
Tercihli Ticaret Anlaşması
Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması

Ülkedeki Teknik Engeller

Ülkelerin farklı teknik düzenlemeleri, test ve belgelendirme işlemleri hakkında bilgi edinmek ve ihracat öncesi dönemde varsa teknik engellere yönelik önlem almak ihracatınızı geliştirmek için kritik öneme sahiptir. Aşağıda teknikengel.gov.tr adresi kaynak alınarak hazırlanan bilgileri görüntüleyebilirsiniz.

Ülkedeki yetkili kurum ve kuruluşlar ile iletişim bilgileri

Bosna Hersek (BH)’in ilgili mevzuatı, ülkenin üç resmi dili olan Boşnakça, Hırvatça ve Sırpça yayımlanmakta olup, doğrudan mevzuat metinlerine ve ayrıntılı bilgiye anılan diller dışında erişimde problemler yaşanmaktadır. Bosna Hersek 1999’dan bu yana DTÖ’de gözlemci statüsünde bulunmakta olup katılım çalışmaları halen devam etmektedir. Diğer taraftan, standartlar, teknik düzenlemeler, akreditasyon, ürün güvenliği, ithalat denetimi ve piyasa gözetim denetimi konuları ile ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının websiteleri aşağıda yer almaktadır:
- BH Dış Ticaret ve Ekonomik İlişkiler Bakanlığı: www.mvteo.gov.ba 
- BH Avrupa Entegrasyon İdaresi: www.dei.gov.ba 
- BH Dolaylı Vergilendirme İdaresi: http://www.new.uino.gov.ba/ 
- BH Standardizasyon Enstitüsü: www.bas.gov.ba 
- BH Akreditasyon Enstitüsü: www.bata.gov.ba 
- BH Metroloji Enstitüsü: www.met.gov.ba 
- BH Gıda Güvenliği Ajansı: https://www.fsa.gov.ba/ 
- BH Piyasa Gözetim Ajansı
- BH Helal Sertifikalandırma Ajansı: http://www.halal.ba/index.php/ba/
- Bosna Hersek Federasyonu Metroloji Kurumu: https://fmeri.gov.ba/
- Republika Sırpska Standartlar ve Metroloji Kurumu: https://rzsm.org/
- BH İlaç ve Tıbbi Cihazlar Kurumu: http://www.almbih.gov.ba/en/
- BH Dış Ticaret Odası: http://www.komorabih.ba/

Ülkeye ihracatta zorunlu belgeler
Zorunlu Belgeler ve Belgeleri Düzenleyen Kurumlar

Bosna Hersek Dolaylı Vergilendirme İdaresinden edinilen bilgiye göre, ithalat sırasında CE işareti mahiyetinde önceden belgelendirme zorunluğu yoktur. Ancak, Bosna Hersek’e ithalat sırasında müfetiş denetimine tabi olan (veteriner, bitki sağlığı ve sağlık vs.) ürünlerin güvenliğine ilişkin uygun belge/sertifikaların ibraz edilme yükümlülüğü kapsamında, yetkili müfetişler tarafından önceden muayenesi yapılmadan ve ibraz edilmesi gereken belgeler sunulmadan söz konusu ürünlerin gümrük işlemlerinin yapılması ve piyasa arzı mümkün değildir.

Diğer taraftan, Bosna Hersek Dış Ticaret ve Ekonomik İlişkiler Bakanlığı kaynaklarına göre Bosna Hersek’te teknik düzenlemeler kapsamında mevzuatta açıkça belirtilmiş durumlarda, ithalat işleminden sonra fakat piyasaya arz edilmeden önce ilgili mevzuat gereklerine göre zorunlu sertifikalandırma yapılmaktadır. Genel ifade ile söz konusu sertifikalandırma güvensiz ürün, insan sağlığı, hayvan ve çevre sağlığı için tehlike oluşturabilecek hallerde uygulanmaktadır. Ürünlerin sertifikalandırılması zorunluluğu genelde AB mevzuatı ile uyumlaştırılmıştır. İlgili mevzuat ve düzenlemelerin uygulanmasında BH Dış Ticaret ve Ekonomik İlişkiler Bakanlığı sorumlu olup, piyasada fiili uygulama için yetkili kurum BH Piyasa Gözetim Ajansıdır. Söz konusu Ajans, iki entite (Entite Hükümetlerine bağlı) ve Brçko Bölgesi’nde (Brcko Hükümetine bağlı) yetkili teftiş ve idare mercileri ile koordinasyonu sağlamaktadır. Uygunluk değerlendirme belgeleri (laboratuvar raporları, sertifikalar, muayene bulguları vb.) uygunluk değerlendirme kurumları (laboratuvarlar, sertifikalandırma kurumları ve muayene/teftiş kurumları vb.) tarafından verilmektedir.

Ülkede ürün güvenliği denetimleri
Ülkede Ürünlerin Güvenliğinin Tespiti Amacıyla Kullanılan Sistemler ve Sorumlu Kuruluşlar

Bosna Hersek’te ithalat sırasında ürün güvenliği denetimi Bosna Hersek Dolaylı Vergilendirme İdaresi, Bosna Hersek Veterinerlik Ofisi, Entiteler ve Brçko Bölgesi’ndeki teftiş mercileri tarafından gıda, hayvansal ürünler, bitkisel ürünler gibi ürünleri için uygulandığı gıda dışı ürünler için ise ürünlerin piyasaya sunulduktan sonrası piyasa gözetimi ve denetiminin BH Piyasa Gözetim Ajansı tarafından yapıldığı ifade edilmiştir. Söz konusu Ajans, iki entite (Entite Hükümetlerine bağlı) ve Brçko Bölgesi’nde (Brcko Hükümetine bağlı) yetkili teftiş ve idare mercileri ile koordinasyonu sağlamaktadır.
Diğer bir ifade ile, Bosna Hersek’te yürürlükte olan mevzuat çerçevesinde, ürünlerin kontrolü ithalat aşamasında ve ayrıca ürünler piyasada iken yapılmaktadır. İthalat sırasında kontrollere tabi olan ürünler, Bosna Hersek Dolaylı Vergilendirme İdaresi tarafından “Muayene/Denetim Yetkili Kurumlarının Kontrollerine Tabi Birleşik Liste” düzenlemesi ile 18/03/2015 tarihinde belirlenmiş olup, ilgili idarenin websitesinde sadece yerel dilinde olarak yer almaktadır (http://www.new.uino.gov.ba/get/3939)

Bosna Hersek Dış Ticaret ve Ekonomik İlişkiler Bakanlığı, Gümrük Politikası ve Tarife Sektörü, Gümrük Politikasının Uygulama ve İzleme Dairesinden edinilen bilgiye göre Bosna Hersek’te sevk öncesi inceleme sistemi uygulanmamaktadır.

Diğer taraftan ülkede kalite kontrol belgeleri düzenleyebilen gözetim şirketlerinin listesi aşağıda yer almaktadır:
- TUVadria d.o.o. Sarajevo: http://tuvadria.ba/
- SGS BiH d.o.o. Sarajevo: https://www.sgs.com/
- Bureu Veritas: https://group.bureauveritas.com/
- Inspekt RGH d.o.o.: http://www.inspekt-rgh.com.ba/novosti.html
- TQM d.o.o. Lukavac: http://www.tqm.ba/

Avrupa Birliği’nin EZ 765/2008 Yönetmeliğinin Bosna Hersek tarafından iç mevzuatına henüz uyumlaştırılmaması nedeniyle, ithalat sırasında sınır kapılarında ürünlerin uygunluk kontrolu ve güvenlik şartlarının denetimi konularında yetkili gümrük idareleri ile piyasa gözetim kurumu arasında koordineli şekilde piyasa denetimi yapılamamaktadır. İlgili sorulara Bosna Hersek Dolaylı Vergilendirme İdaresi tarafından cevap verilmemekle birlikte; Bosna Hersek Gümrük Politikası Kanunu’nun 39’uncu ve 65’inci maddelerinin verdiği yetkiye dayanarak gümrük idareleri tarafından hassas ürün addedilen ve özellikle beyannamelerde değer farklılığı (çifte fatura) riski taşıyan ürünlerde fiziki kontrol uygulaması yapıldığı bilgisi Müşavirliğimizce edinilmiştir.

Bosna Hersek’te ürün güvenliği ve denetimi, ürünlerin piyasaya arzı ertesinde ülke genelinde yetkili bulunan Bosna Hersek Piyasa Gözetim Ajansı ve koordinasyonu Ajans tarafından sağlanan iki entite ve Brçko Bölgesi’ndeki yetkili teftiş ve idare mercileri tarafından ilgili mevzuat ve kanunlar kapsamında yürütülmektedir. Anılan kurumlar Bosna Hersek piyasasında gıda dışı ürünlerin güvenliğinin gözetimini ve kontrolü ile yükümlüdür. Anılan kurumlar;
- BH piyasasına sunulan gıda dışı ürünlerin Genel Ürün Güvenliği Kanunu ile özel teknik düzenlemeler ile belirlenmiş ürün güvenliğine uygunluğu,
- Anılan mevzuat kapsamında üretici ve dağıtıcı firmaların yükümlülüklerinin yerine getirilmesi,
- Ürün güvenliği mevzuatı kapsamında ürünlerin uygunluğunun sağlanması açısından çalışmalar ve tedbirler yürütmektedir.

Başlıca incelmeye tabi tutulan ürün grupları: Oyuncak, kozmetik, elektrik ekipmanları, makine, kişisel koruma malzemeleri, inşaat ürünleri, basınçlı ürünler, kimyasallar, ve diğer tüketime yönelik ürünler Genel Ürün Güvenliği Kanunu kapsamında olanlar (çocuk ürünleri, çocuk malzeme ve ekipmanları, mobilya, spor ekipmanları, rekreasyon ekipmanlar, merdivenler, çakmaklar, hazır giyim, ayakkabı ve diğer)

Ürünlerle ilgili yapılan işlemler;
a) Herhangi bir ürün için: Güvenilir ürün olarak piyasaya sunulmuş olsa bile ürünün güvenliği konusunda gereken kontrollerin yapılması, güvenlik özelliklerinin incelenmesi için numune alınması ve gereken tüm diğer belgelerin talep edilmesi.
b) Belirli şartlar altında risk oluşturabilecek herhangi bir ürün için: Oluşturabilecek riskler hakkında belirgin ve kolay anlaşılabilir yerel dilde uyarı ifadeleri içermesi, piyasaya arzından önce gerekli ön şartların yerine getirilmesine yönelik talimatların düzenlenmesi,
c) Belirli kişilere hitaben risk oluşturabilecek herhangi bir ürün için: Zamanında ve uygun bir şekilde tehlikeler hakkında özel yayımlar dahil olması üzere uyarı yapılması
d) Tehlike oluşturabilecek herhangi bir ürün için: Geçici olarak sevkiyatın yasaklanması,
e) Tehlike oluşturacak herhangi bir ürün için: Piyasaya sunulmasının yasaklanması,
f) Halihazırda piyasada bulunan herhangi bir tehlikeli ürün için: Piyasadan ürünün toplatılmasının talimatının verilmesi, üretici ve dağıtıcılara tüketicilerden ürünlerin geri çekilmesi için talimat verilmesi ve mevcut mevzuat kapsamında masrafı üreticiye/dağıtıcıya ait olmak üzere imha edilmesi talimatının verilmesi,
g) Tehlikeli taklit olan herhangi bir ürün için: Üretim, ithalat, ihracat ve piyasaya sunulmasının yasaklanmasının talimatının verilmesi

İhlal ve ceza tedbirlerinin uygulanması Genel Ürün Güvenliği Kanunu, Teftiş Kanunu ve diğer özel düzenlemeler ile takip edilmektedir. İhlaller için ceza hükümleri Genel Ürün Güvenliği Kanunun 13. ve 14. maddeleri ile Uygunluk Değerlendirilmesi ve Ürünlerin Teknik Koşullarına ilişkin Kanunun 17. maddesinde tanımlanmıştır.
 

Ülke Haberleri

05/25/2022
Ticaret Bakanı Muş, Bosna Hersek ve İspanya'da temaslarda bulunacak

Ticaret Bakanı Mehmet Muş, 11-12 Mayıs'ta Saraybosna'da 11. Uluslararası İş ve Yatırım Konferansı-Saraybosna İş Forumu'na (SBF), 13 Mayıs'ta İspanya'da Türkiye-İspanya Ekonomi ve Ticaret Ortak Komitesi'ne katılacak.

Türkiye Ekonomisi
Ticaret Bakanı Muş, Bosna Hersek ve İspanya'da temaslarda bulunacak
03/15/2021
Bakan Pakdemirli: Serbest Ticaret Anlaşması Türkiye ile Bosna Hersek arasındaki ilişkileri geliştirecektir

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Türkiye ile Bosna Hersek arasında revize edilen Serbest Ticaret Anlaşması'nın TBMM safhasına geldiği belirterek, bu anlaşmanın ikili ticareti ve ilişkileri geliştireceğini söyledi.

Dış Ticaret
Bakan Pakdemirli: Serbest Ticaret Anlaşması Türkiye ile Bosna Hersek arasındaki ilişkileri geliştirecektir
03/02/2021
Trakya'dan geçen yıl 1,38 milyar dolarlık ihracat yapıldı

Trakya Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Mahmut Şahin, Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli'nden geçen yıl 1,38 milyar dolarlık ihracat yapıldığını belirtti.

Dış Ticaret
Trakya'dan geçen yıl 1,38 milyar dolarlık ihracat yapıldı
07/24/2020
Košarac - Alagić: Bosna Hersek ve Türkiye'nin dış ticaret hacmini artırmalıyız

Bosna Hersek Dış Ticaret ve Ekonomik İlişkiler Bakanı Staşa Koşarac, Bosna Hersek'in Türkiye'ye yeni atanan büyükelçisi Adis Alagiç ile görüşerek iki ülke arasındaki işbirliğini geliştirme olanaklarını değerlendirdi.

Dış Ticaret
Košarac - Alagić: Bosna Hersek ve Türkiye'nin dış ticaret hacmini artırmalıyız
07/08/2020
Türkiye'de edindiği tecrübeleri ülkesi Bosna Hersek'in iş dünyasına aktarıyor

"Türkiye Bursları" ile İstanbul'da eğitim alan Bosna Hersekli Vedad Halilovic, "hem üniversiteyi hem hayatı okunu bitirdim" dediği Türkiye'de edindiği tecrübeleri bugün ülkesinin iş dünyasına aktarıyor.

Güncel
Türkiye'de edindiği tecrübeleri ülkesi Bosna Hersek'in iş dünyasına aktarıyor

Yaklaşan Etkinlikler

bilgilendirme-mesaji

Yaklaşan etkinlik bulunmamaktadır.

Ticaret Müşavirliklerimiz ve Ataşeliklerimiz

SARAYBOSNA BÜYÜKELÇİLİĞİ Atalay AYDOĞDU Ticaret Müşavir Yardımcısı Turkish Embassy Office of the Commercial Counsellor Vilsonovo Šetalište bb 71000 SARAJEVO-BOSNA / HERZEGOVINA
saraybosna@ticaret.gov.tr
00 387 33 665 988
(IP Tel) 0 312 204 81 52
(Fax) 00 387 33 208 562