Çek Cumhuriyeti

Çek Cumhuriyeti

En büyük ithalatçı 2023
En büyük ithalatçı 2023
Almanya 143.75Milyar
Dolar
En büyük ihracatçı 2023
En büyük ihracatçı 2023
Almanya 249.56Milyar
Dolar
Türkiye’nin ithalatı
7.01 Milyar $
2019
11.47 Milyar $
2023
Türkiye’nin ihracatı
2.10 Milyar $
2019
3.57 Milyar $
2023

Genel Görünüm

Dünyanın 45. büyük ekonomisi olan Çekya, Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin yanı sıra Batı Avrupa’ya da kolay erişim imkanı sağlayan coğrafi konumu ile ihracatımızda fırsatlar yaratan bir ülkedir. Çekya, yüksek gelirli bir refah düzeyine, yenilikçiliğe dayalı hizmetler ve sanayi sektörlerine ve ihracata yönelik gelişmiş bir sosyal pazar ekonomisine sahiptir. Dünya Bankası “İş Yapma Kolaylığı” endeksinde 41. sıradadır.

Çekya, çok partili parlamenter sistem ile yönetilen, insan haklarına saygılı ve demokratik bir ülkedir. Resmi para birimi Çek Kronu’dur (CZK). Resmi dil Çekçe olmakla beraber Slovakça ve Almanca da azınlık nüfus tarafından konuşulmaktadır. İngilizce iş hayatında yaygın olarak kullanılmakla birlikte özellikle Prag dışında faal firmalarla temaslarda ve kamu kurumları ile işlemlerde Çekçe kullanıldığı görülmektedir.

10,7 milyon nüfusu ile Çekya, dünyanın 89. kalabalık ülkesidir. İşgücüne katılım oranı %59,9’dur. %2,6’lık işsizlik oranı ile mensubu olduğu Avrupa Birliği içinde en düşük işsizlik oranına sahiptir. Çekya’da işgücünün %61’i hizmetler sektöründe ve %36’sı sanayide istihdam edilmektedir. Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine göre, 2023 yılı GSYH büyüklüğü cari fiyatlarla 343,2 milyar dolardır. 2023 yılında yıllık reel olarak %0,1 oranında daralan Çekya ekonomisinin, 2024 yılında %1,1 oranında büyüyeceği öngörülmektedir.

Ülke, beş partiden oluşan merkez sağ bir çoğunluk koalisyonu tarafından yönetilmektedir. EIU, hükümetin görev süresi olan 2025 yılı sonuna kadar iktidarda kalmasını beklemektedir. Ukrayna'daki savaş ile birlikte, Çek Cumhuriyeti’nin daha güçlü bir Batı yanlısı dış politika izlediği görülmektedir. Bürokrasi, bütçe açığı ve dijitalleşme ile yeşil dönüşüm, hükümetin öncelik verdiği alanlardandır. İmalat ağırlıklı ekonomi, 2022 yılındaki yüksek enflasyon karşısında hane halkı harcamalarındaki düşüş ve dış talep eksikliği nedeniyle durgunluk yaşamaktadır. Uzun vadede, ülkenin baskın sektörlerinden olan otomotiv üretim sektörü, batarya üretim tesislerine yapılacak yatırımlarla yeşil dönüşümden ne ölçüde faydalanabileceğine ve Çinli firmalar başta olmak üzere rakip şirketlerle rekabet gücüne bağlı olarak performans gösterecektir. 

Uluslararası Ticaret Merkezi (ITC) verilerine göre, Çekya 2023 yılında toplam 253,3 milyar dolarlık ihracat, 228,9 milyar dolarlık ithalat yapmıştır. En yakın ticari ilişkilerini komşu ülkeleri olan Almanya, Slovakya ve Polonya ile birlikte Çin, Fransa ve İtalya ile kurmuştur. Türkiye, 2023 yılında Çekya’ya 1,9 milyar dolarlık ihracat yaparken Çekya’dan 3,8 milyar dolarlık ithalat yapmıştır. 2023 yılında Çekya ile ikili ticaret büyüklüğümüz 5,7 milyar dolara ulaşmıştır.

Daha Fazla Görüntüle Daha Az Görüntüle

Ticari Cazibe Faktörleri

İş yapma kolaylığındaki durumu-2023
4 / 5
Lojistik performansı-2023
3 / 5
Mal ve hizmet ithalatı büyüme (yıllık)-2023
-0.69%
Vizesiz Geçiş
Mal ithalatı-2023
686.73 Milyar $
Bir iş kurmak için gereken süre-2023
24.5 gün
Enflasyon (yıllık)-2023
10.66%
Gayri safi yurtiçi hasıla-2023
330.85 Milyar $
GSYİH büyüme (yıllık)-2023
-0.31%-2023
Kişi başına düşen brüt milli gelir, PPP (cari uluslararası dolar)-2023
51.37 Bin $
Mal ve hizmet ithalatı (%GSYİH)-2023
66.91%
Mal ihracatı-2023
759.98 Milyar $
Mal ve hizmet ihracatı büyüme (yıllık)-2023
2.75%
Hava Taşımacılığı, navlun (milyon ton-km)-2023
0.47
Konteynır Liman Trafiği (TEU: 20 fit eşdeğer birim)-2023
-
Tarımsal Katma Değer (% GSYİH)-2023
1.61%
Endüstriyel Katma Değer (% GSYİH)-2023
30.16%
Hizmet Katma Değer (% GSYİH)-2023
59.75%
Mal ve Hizmet İhracatı (%GSYİH)-2023
72.01%
Toplam Nüfus-2023
10.87 Milyon
Doğrudan Yabancı Yatırım, net girişler (% GSYİH)-2023
2.49%
Mal ticareti (% GSYİH)-2023
146.91%
Resmi döviz kuru (1 USD karşılığı yerel para birimi)-2023
22.2
Sevkiyat noktasından yükleme limanına ortlama teslim süresi-2023
7.0 gün
Teslim limanından alıcıya ortalama teslim süresi-2023
5.0 gün
Bu veriler worldbank ve comtrade veri kaynaklarından alınmıştır.

Dış Ticaret Deseni

Ülkenin İthalatı Ülkenin İhracatı
bilgilendirme-mesaji

Bu bölüm, daha iyi bir deneyim sunabilmek için tablet, masaüstü ve dizüstü bilgisayarlardan erişim için optimize edilmiştir. Görüntüleme yapabilmek için farklı ekran çözünürlüğüne sahip bir cihaz kullanabilir veya tarayıcı pencerenizin boyutlarını değiştirebilirsiniz.

Ülkenin ithalat yaptığı ilk 10 ülke ve bu ülkenin sektör bazında ihracat tutarları aşağıda gösterilmektedir.

20192020202120222023

Ülkenin ihracat yaptığı ilk 10 ülke ve bu ülkenin sektör bazında ithalat tutarları aşağıda gösterilmektedir.

20192020202120222023
Yukarıdaki grafik Comtrade veri kaynağından ilgili ülkenin raporladığı veriler baz alınarak oluşturulmuştur. İlk on ülke içerisinde payı %1'den küçük olan ülkeler gösterilmemektedir.
GTİP kodunuzu girerek ürünün bu ülkedeki dış ticaret verilerini, rakip ülkelerin pazar payını, vergi oranlarını, ihracat koşullarını ve potansiyel ithalatçılarını görüntüleyebilirsiniz.

Sektörler ve Fırsatlar

Çekya’nın hizmetler sektöründe araştırma ve geliştirme, bilişim ve iletişim teknolojileri, yazılım geliştirme, lojistik, nano teknoloji ve yaşam bilimleri öne çıkmaktadır. Teknoloji alanına yoğunlaşan hizmetler sektörü, Çekya’nın sanayideki üretimine kayda değer katkılar yapmaktadır. İşgücünün sanayideki istihdamı oranında dünyanın en önde gelen ülkelerinden olan Çekya, Avrupa’da otomotiv, makine ve elektrikli cihazlar üretim zincirlerinin bazı önemli halkalarını ülkesinde bulundurmaktadır. Batı Avrupa ülkelerine kıyasla daha düşük olan materyal, işgücü ve kira maliyetleri, Çekya’yı bu alanlardaki üretim, yatırım ve Arge faaliyetleri için tercih edilir kılmaktadır. Büyükbaş hayvan ihraç eden ülkede en çok üretilen tarım ürünleri tahıllar, bitkisel yağlar ve şerbetçiotudur. Buna ek olarak, kristal, cam işlemeleri ve bira Çekya’nın dünya çapında tanınan ürünleridir. Başkent Prag, 2023 yılında 6,5 milyon turist çekerek dünyanın en çok ziyaret edilen 19. şehri olmuştur.

Türkiye’nin Çekya’ya en fazla ihracat yaptığı sektörler otomotiv, elektrikli cihazlar, makine ve mekanik parçalar, alüminyum ve ürünleri, değerli taşlar ve metaller ve plastik ve mamulleridir. Son 5 yılda her biri artış gösteren bu sektörler arasından, değerli taşlar ve metaller yıllık ortalama %49 büyüme ile en çok artış gösteren sektördür. 2023 yılında Çekya’ya tüm ihracatımızın %8’ini oluşturan makine ve mekanik parçalar sektörü ise yıllık ortalama %3 büyüme ile en az artışı gösteren sektördür. 

Türkiye’nin Çekya’dan en fazla ithalat yaptığı sektörler otomotiv, makine ve mekanik parçalar, elektrikli cihazlar, optik ve foto grafik ölçme ve kontrol cihazları ve kauçuk ve mamulleridir. Bu sektörlerden son 5 yılda yıllık ortalama %16 büyüme ile kauçuk ve mamulleri en çok artış gösteren sektör ve son 5 yılda yıllık ortalama %6 ile makine ve mekanik parçalar en az artış gösteren sektördür.

En fazla ticaret yaptığımız ilk 3 sektörün aynı olduğu Çekya ile otomotiv, makine ve mekanik parçalar ve elektrikli cihazlar üretiminde iş birlikleri kurulmuş durumdadır.

Daha Fazla Görüntüle Daha Az Görüntüle

Ticaret Müşavirinden Notlar

Ticaret Müşavirlerinin bulundukları ülkede sahadan edindikleri ve ihracatınızı doğrudan etkileyebilecek güncel gelişmeler ve mevzuat değişikliklerine ilişkin notlara bu bölümde ulaşabilirsiniz.

Ülkenin İthalat Potansiyeline Göre Ürünler

Potansiyele göre sektörler

{{sectorIndex+1 + index*6}} - {{sectorItem.sectorName}}

Sektör içinde potansiyeli en yüksek ürünler

Potansiyel, ilgili ülkede seçilen sektörde yer alan ürünlere duyulan ihtiyacın büyüklüğünün 1000’lik skala üzerinden gösterilmesidir.

Yapay zeka teknolojisi kullanan Akıllı İhracat Robotu, ihracatçıların geçmiş verilerinden ve farklı veri kaynaklarından elde ettiği yaklaşık 10 milyon satır veriyi anlık olarak işleyerek kişiye özel hedef pazar önerisi yapmaktadır. Seçeceğiniz hedef pazarlar için dış ticaret verileri, vergi oranları, ihracat koşulları, ithalatçı listeleri gibi ihracat yol haritanızı oluşturmanıza yardımcı olacak birçok bilgiyi görüntüleyebilirsiniz.
Robota Git

İkili Anlaşmalar

İki ülke arasında yapılan ticari anlaşmalar gerek vergiler gerekse gümrük uygulamaları bakımından ihracatta büyük önem taşımaktadır. Anlaşma metinlerine detay görüntüle butonunundan ulaşabilirsiniz.

Serbest Ticaret Anlaşması
Bölgesel Ticaret Anlaşması
Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması
Tercihli Ticaret Anlaşması
Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması

Ülkedeki Teknik Engeller

Ülkelerin farklı teknik düzenlemeleri, test ve belgelendirme işlemleri hakkında bilgi edinmek ve ihracat öncesi dönemde varsa teknik engellere yönelik önlem almak ihracatınızı geliştirmek için kritik öneme sahiptir. Aşağıda teknikengel.gov.tr adresi kaynak alınarak hazırlanan bilgileri görüntüleyebilirsiniz.

Ülkedeki yetkili kurum ve kuruluşlar ile iletişim bilgileri

Standartlar, Teknik Düzenlemeler, Akreditasyon, Ürün Güvenliği, İthalat Denetimi ve Piyasa Gözetim Denetimi konularındaki yetkili kurum ve kuruluşlara ait iletişim bilgileri https://www.teknikengel.gov.tr/#/ulke/cekcumhuriyeti sayfasında yer alan ekteki tabloda EK-1 sunulmaktadır.

Ülkedeki ilgili mevzuat ve mevzuata ulaşılabilecek internet adresleri

Standartlar, Teknik Düzenlemeler, Akreditasyon, Ürün Güvenliği, İthalat Denetimi ve Piyasa Gözetim Denetimi konularındaki mevzuatlar ve mevzuatlara ulaşılabilecek internet adresleri aşağıdadır:
- Çek Ticaret Denetleme Kurumu https://www.coi.cz/en/
- Çek Teknik Normlar, Metroloji ve Test Dairesi https://www.unmz.cz/en/office/legislation-in-force/

Ülkeye ihracatta zorunlu belgeler
Zorunlu Belgeler ve Belgeleri Düzenleyen Kurumlar

Çek Cumhuriyeti’ne yapılan ihracatta ürün güvenliği ve kalite açısından zorunlu belgelendirme talep edilen ürünlerde AB standardı aranmakta olup, CE işareti talep edilmektedir. Sözkonusu belgeler https://www.teknikengel.gov.tr/#/ulke/cekcumhuriyeti sayfasında yer alan EK-1’deki ‘Onaylanmış Kuruluşlar’ tarafından verilmektedir.

Süt ürünlerinde Çek Cumhuriyeti Türkiye’den sadece onaylanmış firmalardan/tesislerden ithalata izin vermektedir. Dolayısıyla Türk firmaları bu ürünleri ihraç etmek istediğinde Çek makamlarının verdiği onay belgesi aranmaktadır.

Çek Cumhuriyeti Türkiye’den canlı hayvan ve et ithalatına ise izin vermemektedir. Bu AB Komisyonu’nun bir kararıdır.

Çek Cumhuriyeti’ne ithalatta aranan rutin belgelerin dışında bazı ürünlerde (petrol, doğal gaz, proteknik ürünler, sportif silahlar, patlayıcılar, askeri ekipmanlar) ithalat lisansı aranmaktadır. Söz konusu lisans Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından düzenlenmektedir.

Ülkede ürün güvenliği denetimleri
Ülkede Ürünlerin Güvenliğinin Tespiti Amacıyla Kullanılan Sistemler ve Sorumlu Kuruluşlar

Çek Cumhuriyeti’nde ürün güvenliğinin tespiti amacıyla Çek Gümrük İdaresince gerekli görüldüğü durumlarda bahsi geçen sistemlerin hepsi kullanılmakta olup, sistemden sorumlu kurum ve kuruluşlar aşağıda sunulmuştur.
- Devlet Tarım ve Gıda Denetleme Kurumu
- Devlet Bitki Sağlığı İdaresi -Devlet Veteriner Kurumu
- Devlet İlaç Denetimi Enstitüsü
- Çek Ticaret Denetleme Kurumu

Sevk Öncesi İnceleme

İlaç ve kimyasal ürünlerde sevk öncesi inceleme yapılmakta ve Çek Sağlık Bakanlığı’nın onayına istinaden ithalat izni verilmektedir. Bazı ürünlerde ise, ürünün içeriğinde sağlığı tehdit eden bir maddenin sonradan tespit edilmesi vb. gibi durumlarda ürün piyasada iken yukarıdaki kuruluşlar tarafından denetleme yapılabilmektedir.

İthalat Denetimi

Gümrük bölgesindeki fiziki kontroller AB dışı ülkelerden gelen ürünlerin çoğuna uygulanmakta olup, özellikle kozmetik ve kimyasal ürünler, gıda, tekstil ve et mamüllerinin riskli gruba girdiği ve bu ürünlerin sıklıkla kontrol edildiği Çek Gümrük İdaresince belirtilmiştir.

Ticaret Müşavirliklerimiz ve Ataşeliklerimiz

PRAG BÜYÜKELÇİLİĞİ Berat DEMİRCİ CÖRÜT Ticaret Müşaviri Turkish Embassy Office of the Commercial Counsellor Na Orechovce 69 16200 PRAGUE 6 CZECH REPUBLIC
prag@ticaret.gov.trtb.pragticaretmusavirligi@hs03.kep.tr
00 420 224 311 94400 420 224 311 402 - 16
(IP Tel) 0 312 204 82 78
(Fax) 00 420 220 94 12 67