Ülkede Ürünlerin Güvenliğinin Tespiti Amacıyla Kullanılan Sistemler ve Sorumlu Kuruluşlar
İthalatçı ürünlerin serbest dolaşıma girmesinden sorumlu kişidir. Ürün serbest dolaşıma girmeden önce yapılması gerekenler, uygunluk değerlendirme raporları, üreticin yaptığı teknik dokümantasyon, ürünün belirlenen uygunluk işaretlerine uyulması şeklinde sıralanmaktadır. İthalatçı ürünün belirli riskleri taşıdığını düşündüğünde pazar denetleme otoritesine bu durumu bildirmektedir.
Operasyonel prosedürler dışında gümrük yetkilileri ve pazar denetleme otoritesinde çalışan yetkililerin Avrupa Birliği’ne giren ürünlerin belgelerinin doğrulanması ve laboratuvar kontrollerinin tamamlanmış olmasına azami dikkat göstermesi gerekmektedir. Gümrük yetkilileri kontrollerle uğraşırken pazar denetleme otoritesinin vereceği bilgilerle zaman kaybının önüne geçilebilmektedir. Açıklayıcı bilgilerin sağlanması durumunda belirli bir strateji oluşturarak güvenlik ve uygunluk kontrolleri eşliğinde risk analizi yapılabilmektedir.
Kurallara uymak için çaba gösteren ve bunu net bir şekilde belli eden üretici ve ithalatçılar ise daha az kontrole tabi tutulmaktadır. Bunun için firmalarla anlaşmalar imzalanabilmektedir. Denetçiler bu yöntemi tercih ederek firmaların maliyetlerini düşük tutmayı da hedeflemektedirler. Üçüncü ülkelerden özellikle Uzak Doğu’dan yapılan ithalatın yüksekliği sınır dışında da kontroller yapılması için çalışmaların yoğunlaştırılmasına yol açmıştır.
Bir ürün doğru şekilde monte edildiği ve bakımı olduğu halde, genel anlamda sağlığa, güvenliğe veya çevreye zarar veriyorsa, uygunluk raporları bulunmuyorsa, ürüne yanlış veya yanıltıcı bir şekilde CE-işaretlemesi yapılması durumunda gümrük memurları ürünün serbest dolaşıma girmesine izin vermemekte, aynı zamanda pazar denetleme otoritesine anılan ürün hakkında bilgi vermektedir. Pazar denetleme otoritesi üç iş günü sonrasında gümrük memurlarına nihai alınan tedbirleri ve kararlarını bildirmektedir.
Herhangi bir üründe ciddi bir risk tespit edildiğinde ürün pazara girememektedir. Pazar denetleme otoritesi yapılan araştırmalardan sonra bu kararını gümrük yetkililerine bildirmektedir. Ürünün faturalarına, diğer belgelerine ve elektronik sisteme "Tehlikeli ürün-serbest dolaşıma izin verilmemiştir” yazısı eklenmektedir. Pazar denetleme otoritesi bu ürünlerin imhasına da karar verebilmektedir.
Hollanda hükümeti tarafından oluşturulmuş olan “Kaderstellende Visie op Toezicht II- Denetim Çerçeve Vizyonu II” ile ürün güvenliği denetçilerinin nasıl çalışması gerektiği belirlenmiştir. Bu vizyon altı prensipten oluşmaktadır ve her birinde bir denetimci görevlendirilmiştir. Söz konusu prensipler seçici, hızlı, iş birliği içerisinde, bağımsız, şeffaf ve profesyonel olmaktır. Bu vizyon ürün denetimlerinde de aynı şekildedir.
Sınır dışı kontrollerde gümrük idaresi ürünlere ve ithalat hacmine bağlı olarak ürün piyasa gözetimi ve denetiminden sorumlu kurumlarla birlikte çalışabilmektedir. Ürün denetçileri ürünler serbest dolaşıma girmeden kontrol etmektedirler. Rotterdam limanından günlük giriş yapan ürün miktarı göz önüne alındığında bu uygulamanın Hollanda için verimli ve sistematik bir yöntem olduğu yadsınamaz bir gerçektir.
Denetçiler ve gümrük yetkilileri gerçekleştirilecek faaliyetleri, 2008 yılında kurulan ve NVWA’nın başkanlığını yaptığı ulusal forumla (Alliantiewerkgroep Markttoezicht en Buitengrenscontrole producten– Ürünlerde Pazar Denetimi ve Dış Sınırlar Kontrolü Çalışma Grubu) koordinasyon ve iş birliği halinde kararlaştırmaktadırlar. AB’de akreditasyon ve piyasa gözetimi ve denetiminin kurallarını düzenleyen 765/2008/EC sayılı AB Tüzüğü’nün en iyi şekilde uygulanmasını teminen anılan çalışma grubu görüş ve değerlendirmelerini Avrupa Birliği’ne iletmektedir.
Hollanda’da risk analizi piyasa gözetimi ve denetiminin önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Piyasa gözetimi ve denetimi belge kontrolü, fiziki kontrol ve üründen numune alınarak testlerin yapılması şeklinde gerçekleştirilmektedir.
Öte yandan, AB Gıda Dışı Ürünler Erken Uyarı Sistemi (RAPEX) altında bildirilen ürünler için AB’deki diğer piyasa gözetimi ve denetimi kuruluşları tarafından gerçekleştirilen testlerin sonuçları çok fazla dikkate alınmamakta, yetkili kuruluşlar kendi laboratuar analizlerini yapmaktadırlar.
AB ülkeleri ile işbirliği Prosafe (http://www.prosafe.org/), EU Joint Actions ve ADCO’ya katılım çerçevesinde olmaktadır. Daha ileri safhalardaki iş birliği ise RAPEX ve ICSMS sistemi ile yapılmaktadır.
Üçüncü ülkeler ile iş birliğinde, NVWA, Çin piyasa denetimcileri ile sıkı bir iş birliği içerisindedir. Çin ürünleri ihracat kontrolleri Çin hükümeti tarafından yapılmakta, Hollanda tarafından ithal denetimleri ise Rotterdam’da NVWA tarafından yapılmaktadır. Çin hükümeti ihracat kontrollerini, malın güvenilirliğini üreticinin sorumluluğuna yükleyerek, kaldırmak istemektedir.
Hollanda hükümeti tarafından oluşturulmuş olan “Kaderstellende Visie op Toezicht II- Denetim Çerçeve Vizyonu II” ile ürün güvenliği denetçilerinin nasıl çalışması gerektiği belirlenmiştir. Bu vizyon altı prensipten oluşmaktadır ve her birinde bir denetimci görevlendirilmiştir. Söz konusu prensipler seçici, hızlı, iş birliği içerisinde, bağımsız, şeffaf ve profesyonel olmaktır. Bu vizyon ürün denetimlerinde de aynı şekildedir.
Sınır dışı kontrollerde gümrük idaresi ürünlere ve ithalat hacmine bağlı olarak ürün piyasa gözetimi ve denetiminden sorumlu kurumlarla birlikte çalışabilmektedir. Ürün denetçileri ürünler serbest dolaşıma girmeden kontrol etmektedirler. Rotterdam limanından günlük giriş yapan ürün miktarı göz önüne alındığında bu uygulamanın Hollanda için verimli ve sistematik bir yöntem olduğu yadsınamaz bir gerçektir.
Denetçiler ve gümrük yetkilileri gerçekleştirilecek faaliyetleri, 2008 yılında kurulan ve NVWA’nın başkanlığını yaptığı ulusal forumla (Alliantiewerkgroep Markttoezicht en Buitengrenscontrole producten– ürünlerde pazar denetimi ve dış sınırlar kontrolü çalışma grubu) koordinasyon ve iş birliği halinde kararlaştırmaktadırlar. AB’de akreditasyon ve piyasa gözetimi ve denetiminin kurallarını düzenleyen 765/2008/EC sayılı AB Tüzüğü’nün en iyi şekilde uygulanmasını teminen anılan çalışma grubu görüş ve değerlendirmelerini Avrupa Birliği’ne iletmektedir.
Hollanda’da risk analizi piyasa gözetimi ve denetiminin önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Piyasa gözetimi ve denetimi belge kontrolü, fiziki kontrol ve üründen numune alınarak testlerin yapılması şeklinde gerçekleştirilmektedir.
Öte yandan, AB Gıda Dışı Ürünler Erken Uyarı Sistemi (RAPEX) altında bildirilen ürünler için AB’deki diğer piyasa gözetimi ve denetimi kuruluşları tarafından gerçekleştirilen testlerin sonuçları çok fazla dikkate alınmamakta, yetkili kuruluşlar kendi laboratuar analizlerini yapmaktadırlar.
AB ülkeleri ile işbirliği Prosafe (http://www.prosafe.org/), EU Joint Actions ve ADCO’ya katılım çerçevesinde olmaktadır. Daha ileri safhalardaki iş birliği ise RAPEX ve ICSMS sistemi ile yapılmaktadır.
Üçüncü ülkeler ile iş birliğinde, NVWA, Çin piyasa denetimcileri ile sıkı bir iş birliği içerisindedir. Çin ürünleri ihracat kontrolleri Çin hükümeti tarafından yapılmakta, Hollanda tarafından ithal denetimleri ise Rotterdam’da NVWA tarafından yapılmaktadır. Çin hükümeti ihracat kontrollerini, malın güvenilirliğini üreticinin sorumluluğuna yükleyerek, kaldırmak istemektedir.
e-Devlet ile Giriş Yap
Ticaret Müşavirinden Notlar
Ticaret Müşavirlerinin bulundukları ülkede sahadan edindikleri ve ihracatınızı doğrudan etkileyebilecek güncel gelişmeler ve mevzuat değişikliklerine ilişkin notlara bu bölümde ulaşabilirsiniz.