Dünyanın 61. büyük ekonomisi olan Fas, politik olarak istikrarlı ve iş dostu bir ülkedir. Uzun yıllardır sabit bir şekilde büyüyen Fas ekonomisi yapısal olarak Avrupa ile Afrika'nın geri kalanından daha uyumlu olmasıyla birlikte, Afrika kıtasındaki fırsatlardan da giderek daha fazla faydalanmaktadır. Çeşitli şehirlerinde yer alan ve ticari trafiğin yoğun olduğu limanlar ile Avrupa ve Afrika arasında ticari bir köprü niteliğindedir. Fas, Sanayi Bölgeleri ve Serbest Bölgelere yerleşecek üretici firmalar başta olmak üzere yabancı yatırımcılar için çeşitli teşvikler sağlamakta ve ayrıca “Kazablanka Finans Şehri İdaresi Anonim Şirketi” aracılığıyla finans sektörüne çeşitli destekler sunmaktadır. Dirhem, Fas’ın resmi para birimidir. Resmi dil Arapça olsa da iş dili Fransızcadır.
Fas, iş yapma kolaylığı sayesinde giderek daha fazla tanınmaktadır. Son yayımlanan (2020) Dünya Bankası “İş Yapma Kolaylığı” raporunda Fas 53. sıradaki konumu ile Kuzey Afrika ülkeleri arasında 1. Sırada, tüm Arap ülkeleri arasında 3. Sırada konumlanmıştır. Dünya Bankası 2024 yılında yayımlanan ve çeşitli gelişmişlik seviyesindeki 50 ülkeyi kapsayan “Business Ready” raporunda Fas, üç ana kriterden biri olan “Kamu Hizmetleri” kategorisinde 17. Sırada bulunmuştur.
36,9 milyonluk nüfusu ile Fas dünyanın en kalabalık 40. ülkesidir. Dünya Bankası verilerine göre işsizlik oranı 2023 yılında %9,1 iken, Fas Yüksek Planlama Komisyonunun rakamlarına göre 2024 yılı itibariyle işsizlik oranı %13,6 olarak belirlenmiş, iş gücüne katılım oranı ise %33,46 olarak ölçülmüştür. İşgücünün yaklaşık %45’i hizmetler sektöründe ve %24’ü sanayi (inşaat dahil) sektöründe istihdam edilmektedir. Fas’ın 2023 yılındaki GSYH büyüklüğü cari fiyatlarla 144,42 milyar dolardır. Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine göre, 2023 yılında yıllık reel olarak %3,4 büyüyen Fas ekonomisinin, 2024 yılını %2,8 oranında büyüme ile kapatacağı öngörülmektedir.
Dünya Ticaret Merkezi (ITC) verilerine göre, Fas 2023 yılında toplam 42,5 milyar dolarlık ihracat ve 70,7 milyar dolarlık ithalat yapmıştır. 2023 yılında 28,2 milyar dolar cari açık veren Fas, dünyada en çok cari açık veren 16. ülkedir. En önemli ticaret partnerleri İspanya, Fransa ve ABD’dir. Türkiye 2023 yılında Fas’a 3,1 milyar dolarlık ihracat yaparken, Fas’tan 1,4 milyar dolarlık ithalat yapmış böylece ülkenin sırasıyla 5. tedarikçisi ve 9. pazarı olmuştur. Türkiye-Fas ikili ticaret hacmi 2023 yılında 4,4 milyar dolara ulaşmıştır.
Ticaret Müşavirinden Notlar
Ticaret Müşavirlerinin bulundukları ülkede sahadan edindikleri ve ihracatınızı doğrudan etkileyebilecek güncel gelişmeler ve mevzuat değişikliklerine ilişkin notlara bu bölümde ulaşabilirsiniz.