Kenya

Kenya

En büyük ithalatçı 2023
En büyük ithalatçı 2023
Çin Halk Cumhuriyeti 9.82Milyar
Dolar
En büyük ihracatçı 2023
En büyük ihracatçı 2023
Uganda 2.68Milyar
Dolar
Türkiye’nin ithalatı
553.92 Milyon $
2019
67.19 Milyon $
2023
Türkiye’nin ihracatı
7.37 Milyar $
2019
466.72 Milyon $
2023

Genel Görünüm

Dünyanın 62. büyük ekonomisi olan Kenya, Doğu Afrika’nın en büyük ekonomisidir. Aynı zamanda Doğu Afrika’nın ekonomik, ticari, finansal ve lojistik merkezi olan ülke cumhuriyet ile yönetilmektedir. Kenya, Dünya Bankası “İş Yapma Kolaylığı” endeksinde 56. sırada yer almaktadır.

Kenya’nın, 49,8 milyonluk nüfusu içerisinde işgücüne katılım oranı %73,2, işsizlik oranı ise %5,7’dir. Resmi para birimi Kenya Şilini (KES) olan Kenya’nın 2021 yılı GSYH büyüklüğü cari fiyatlarla 109,7 milyar dolardır.

Kenya ekonomisinde hizmetler sektörünün milli gelir içerisindeki payı %47,5, tarım sektörünün %34,5, sanayinin payı ise %18’in biraz altındadır. Hizmetler sektöründe iletişim, bankacılık ve turizm sektörleri ön plana çıkarken ticaret ve taşımacılık da yine hizmetler sektörüne katkı sağlayan önemli alt sektörlerdir. Sanayileşme, ülkenin önemli hedeflerinden birisi olmasına rağmen bu alanda önemli bir ilerleme kaydedilememiştir. Sanayi sektörü üç büyük kent olan Nairobi, Mombasa ve Kisumu’da yoğunlaşmıştır. İmalat sanayinde değirmencilik, bira üretimi, süt ve şeker rafinasyonu gibi gıda işleme sanayi ön plandadır. Kenya, Mombasa’da rafineri yoluyla petrol ürünleri üretmekte olup, önemli bir çimento üretim kapasitesine de sahiptir.

Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine göre, Kenya ekonomisi 2021 yılında yıllık reel olarak %7,2 oranında büyümüştür, ancak 2022 yılında bu büyümenin %5,7’ye yavaşlayacağı öngörülmektedir.

Ekonomist İstihbarat Birimi (EIU) araştırmalarına göre ekonomik şiddet beklenmemekte ve genel görünüm olarak, kredi koşulları elverişli kaldığı için 2020'deki düşüşün ardından orta vadede ekonomik büyümenin hızlanması beklenmektedir. Hükümet borç fazlalarını azaltmaya çalışırken, özel sektör boşluğu tam olarak kapatamadığından, büyüme önündeki belirgin engelin kamu yatırımlarının azalması olacaktır. Kenya'nın büyüme görünümü, tarımdaki daralmaya ve yavaş bir Covid-19 aşı arzına rağmen 2021'de güçlü bir toparlanma olduğuna dair kanıtlarla iyileşmesi tahmin edilmektedir. Büyüme, küresel eğilimlere paralel olarak ve seçimle ilgili belirsizlik nedeniyle 2022'de yavaşlasa da, bölgesel entegrasyon ve yapısal reformlarla desteklenen 2023-2026'da yeniden ivme kazanacağı beklenmektedir.

Birleşmiş Milletler (UN) Comtrade verilerine göre, Kenya 2021 yılında toplam 6,7 milyar dolarlık ihracat ve 19,5 milyar dolarlık ithalat yapmıştır. En yakın ticari ilişkilerini Çin, Hindistan ve Suudi Arabistan ile kurarken en fazla ithalatı Çin’den yapmıştır. Türkiye, 2021 yılında Kenya’ya 332 milyon dolarlık ihracat yaparken Kenya’dan 19,3 milyon dolarlık ithalat yapmıştır. 2021 yılındaki 348,9 milyon dolarlık ikili ticaret büyüklüğümüz ile Kenya, Türkiye’nin dış ticaretinin sınırlı kaldığı bir ülke konumundadır.

Daha Fazla Görüntüle Daha Az Görüntüle

Ticari Cazibe Faktörleri

İş yapma kolaylığındaki durumu-2022
3 / 5
Lojistik performansı-2022
2 / 5
Mal ve hizmet ithalatı büyüme (yıllık)-2022
4.46%
Vizesiz Geçiş
Mal ithalatı-2023
55.81 Milyar $
Bir iş kurmak için gereken süre-2022
23.0 gün
Enflasyon (yıllık)-2022
7.66%
Gayri safi yurtiçi hasıla-2022
113.42 Milyar $
GSYİH büyüme (yıllık)-2022
4.85%-2022
Kişi başına düşen brüt milli gelir, PPP (cari uluslararası dolar)-2022
5.68 Bin $
Mal ve hizmet ithalatı (%GSYİH)-2022
21.51%
Mal ihracatı-2023
21.47 Milyar $
Mal ve hizmet ihracatı büyüme (yıllık)-2022
10.66%
Hava Taşımacılığı, navlun (milyon ton-km)-2022
299.59
Konteynır Liman Trafiği (TEU: 20 fit eşdeğer birim)-2022
1.43 Milyon
Tarımsal Katma Değer (% GSYİH)-2022
21.17%
Endüstriyel Katma Değer (% GSYİH)-2022
17.66%
Hizmet Katma Değer (% GSYİH)-2022
55.06%
Mal ve Hizmet İhracatı (%GSYİH)-2022
12.22%
Toplam Nüfus-2022
54.02 Milyon
Doğrudan Yabancı Yatırım, net girişler (% GSYİH)-2022
0.35%
Mal ticareti (% GSYİH)-2022
25.2%
Resmi döviz kuru (1 USD karşılığı yerel para birimi)-2022
117.87
Sevkiyat noktasından yükleme limanına ortlama teslim süresi-2022
4.0 gün
Teslim limanından alıcıya ortalama teslim süresi-2022
4.0 gün
Bu veriler worldbank ve comtrade veri kaynaklarından alınmıştır.

Dış Ticaret Deseni

Ülkenin İthalatı Ülkenin İhracatı
bilgilendirme-mesaji

Bu bölüm, daha iyi bir deneyim sunabilmek için tablet, masaüstü ve dizüstü bilgisayarlardan erişim için optimize edilmiştir. Görüntüleme yapabilmek için farklı ekran çözünürlüğüne sahip bir cihaz kullanabilir veya tarayıcı pencerenizin boyutlarını değiştirebilirsiniz.

Ülkenin ithalat yaptığı ilk 10 ülke ve bu ülkenin sektör bazında ihracat tutarları aşağıda gösterilmektedir.

20192020202120222023

Ülkenin ihracat yaptığı ilk 10 ülke ve bu ülkenin sektör bazında ithalat tutarları aşağıda gösterilmektedir.

20192020202120222023
Yukarıdaki grafik Comtrade veri kaynağından ilgili ülkenin raporladığı veriler baz alınarak oluşturulmuştur. İlk on ülke içerisinde payı %1'den küçük olan ülkeler gösterilmemektedir.
GTİP kodunuzu girerek ürünün bu ülkedeki dış ticaret verilerini, rakip ülkelerin pazar payını, vergi oranlarını, ihracat koşullarını ve potansiyel ithalatçılarını görüntüleyebilirsiniz.

Sektörler ve Fırsatlar

Türkiye’nin Kenya’ya ihracatı son 5 yıl içerisinde yıllık ortalama %17 artmıştır. İhracatımızın en yüksek olduğu sektör, son 5 yılda yıllık ortalama %158 büyüyerek 70,2 milyon dolara ulaşan mineral yağlar ve yakıtlar olmuştur. İhracat büyüklüğünün en yüksek olduğu ikinci sektör ise son 5 yılda yıllık ortalama %5 büyüme kaydeden ve ihracat büyüklüğü 28,2 milyon dolara ulaşan makine ve mekanik parçalar olmuştur.

Kenya hükümeti 2017-2022 arasındaki dönem için “Big Four” (Dört Büyükler) olarak adlandırdığı hedeflerin gerçekleştirilmesini gündeme almıştır. Bu hedefler imalat sektöründe büyüme, gıda güvenliği sağlanarak ülkedeki açlık ve kıtlığın tamamen sona erdirilmesi, sağlık hizmetlerinin yaygınlaştırılması ve tüm nüfusun sosyal güvence altına alınması, konut açığının azaltılmasıdır (500 bin yeni, düşük maliyetli konut inşası ve vatandaşlara sunulması). Bu hedefler Türk iş insanlarının bölgedeki faaliyetleri açısından fırsatlar oluşturmaktadır.

Kenya’da harcanabilir geliri giderek yükselen orta sınıfın genişlemesi ile birlikte gelecekte otomotiv, dayanıklı tüketim malları, mobilya, zücaciye ve ev eşyalarına olan talebin artması; gıda işleme ve makine, inşaat, bankacılık, bilgi teknolojileri ve iletişim, turizm ve perakende, eğitim, sağlık ve eğlence sektörlerinin büyüyeceği beklenmektedir.

Son yıllarda, bölgede Japon otomobilleri ile rekabet edebilmek amacıyla, Çinli otomobil üreticileri üretimlerini Kenya’ya çevirmişlerdir. Çinliler bu amaçla Kenya’da yol yapımı ve enerji alanlarında birçok altyapı yatırımı da yapmaktadırlar.

Türkiye’nin Kenya’dan yaptığı ithalat son 5 yıl içerisinde yıllık ortalama %2 büyümüştür. Kenya’dan ağırlıkla tarım ürünleri ithal eden ülkemizin en çok ithal ettiği ürün sırasıyla kahve, kuruyemiş ve meyveler ve yağlı tohumlardır. Son 5 yılda yıllık ortalama %103 ile meyveler ve kuruyemiş sektörü en fazla büyümeyi kaydeden sektördür.

Daha Fazla Görüntüle Daha Az Görüntüle

Ticaret Müşavirinden Notlar

Ticaret Müşavirlerinin bulundukları ülkede sahadan edindikleri ve ihracatınızı doğrudan etkileyebilecek güncel gelişmeler ve mevzuat değişikliklerine ilişkin notlara bu bölümde ulaşabilirsiniz.

Ülkenin İthalat Potansiyeline Göre Ürünler

Potansiyele göre sektörler

{{sectorIndex+1 + index*6}} - {{sectorItem.sectorName}}

Sektör içinde potansiyeli en yüksek ürünler

Potansiyel, ilgili ülkede seçilen sektörde yer alan ürünlere duyulan ihtiyacın büyüklüğünün 1000’lik skala üzerinden gösterilmesidir.

Yapay zeka teknolojisi kullanan Akıllı İhracat Robotu, ihracatçıların geçmiş verilerinden ve farklı veri kaynaklarından elde ettiği yaklaşık 10 milyon satır veriyi anlık olarak işleyerek kişiye özel hedef pazar önerisi yapmaktadır. Seçeceğiniz hedef pazarlar için dış ticaret verileri, vergi oranları, ihracat koşulları, ithalatçı listeleri gibi ihracat yol haritanızı oluşturmanıza yardımcı olacak birçok bilgiyi görüntüleyebilirsiniz.
Robota Git

İkili Anlaşmalar

İki ülke arasında yapılan ticari anlaşmalar gerek vergiler gerekse gümrük uygulamaları bakımından ihracatta büyük önem taşımaktadır. Anlaşma metinlerine detay görüntüle butonunundan ulaşabilirsiniz.

Serbest Ticaret Anlaşması
Bölgesel Ticaret Anlaşması
Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması
Tercihli Ticaret Anlaşması
Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması

Ülkedeki Teknik Engeller

Ülkelerin farklı teknik düzenlemeleri, test ve belgelendirme işlemleri hakkında bilgi edinmek ve ihracat öncesi dönemde varsa teknik engellere yönelik önlem almak ihracatınızı geliştirmek için kritik öneme sahiptir. Aşağıda teknikengel.gov.tr adresi kaynak alınarak hazırlanan bilgileri görüntüleyebilirsiniz.

Ülkedeki yetkili kurum ve kuruluşlar ile iletişim bilgileri

Kenya Standartlar Bürosu standartların belirlenmesi, teknik düzenlemeler, akreditasyon, ürün güvenliği ve ithalat denetimleri ile ilgili sorumlu olan başlıca kurumdur.
Kenya Bureau of Standarts: www.kebs.org 

Diğer taraftan teknik düzenlemeler ve ithalat denetiminde Kenya Liman Yönetimi Kenya Gelirler İdaresi de denetleyici kurumlardır. (http://www.kra.go.ke/)

Ülkedeki ilgili mevzuat ve mevzuata ulaşılabilecek internet adresleri

Kenya’da ilgili konularda mevzuatlara ulaşılabilecek internet adresleri aşağıda yer almaktadır:


- Standartlara İlişkin Mevzuat
- Sevk Öncesi İnceleme   
- İthalatı Yasak Ürünler Listesi
- Tarifeler, Yasaklı Ürünler Listesi, İthalat Denetimi
- Bitkisel Ürünler, Tohum vb. : http://www.kephis.org/index.php/downloads-documents/cat_view/1-acts-and-regulations 
- Tıbbi Cihaz ve Medikal: http://pharmacyboardkenya.org/?page_id=401 
- Bio Güvenlik Denetimi (The Biosafety Act 2009): http://www.biosafetykenya.go.ke/index.php?option=com_content&view=article&id=16&Itemid=121 
- Helal Ürünler: http://www.kbhc.info/ 
- Cihaz ve Ekipmanlarına İlişkin Denetimler İletişim Kurumu

Ülkeye ihracatta zorunlu belgeler
Zorunlu Belgeler ve Belgeleri Düzenleyen Kurumlar

Talep edilen belgeler uygunluk değerlendirme belgesi, ithalat izin belgeleri, kalite değerlendirme ve inceleme belgeleridir.

Sevk öncesi incelemeye tabii tüm mallar için uygunluk sertifikası alınması gerekmektedir. Sevk öncesi incelemeden istisnası olan ürünler bulunmaktadır. Ayrıca ilaç ve pestisit kontrolü yapılan ürünler dışında tüm ürünler için ISM (Imports Standartization Mark) adında etiketin KEBS’ten (Standartlar Bürosu) temin edilmesi gerekmektedir. Ayrıca meyve ve sebze, silah, balık, patlayıcılar, iletişim araçları, çeşitli kimyasallar ve canlı bitki ve kökler için çeşitli belgeler talep edilmektedir.

- Pestisitler: Kenya Pestisit Kontrol Kurumu 
- Kenya Plant Health Inspectorate Services (KEPHIS) (http://www.kephis.org/)
- Taze Meyve ve Sebze: Horticultural Crops Department (http://www.agricultureauthority.go.ke/)
- Eczacılık Ürünleri: Kenya Eczacılık Kontrol Kurumu (http://pharmacyboardkenya.org/)
- GDO’lu  ürünler: Ulusal Bio-Güvenlik Otoritesi (http://www.biosafetykenya.go.ke/)
- Hayvansal Ürünler: Kenya Diary Board (http://www.kdb.co.ke/)
- Kenya Liman Yönetimi (https://www.kpa.co.ke/InforCenter/Pages/Health-and-Safety.aspx)
- Kenya Civil Aviation (http://www.kcaa.or.ke/)
- İletişim Cihazlar: The Communications Authority 

Zorunlu Belgelenmeye Tabi Ürünler

Kenya’da tüm ürünler 1 Aralık 2015 itibari ile sevk öncesi incelemeye tabiidir. Bazı ürünlerde muafiyetler bulunmakta bazı ürünlerde ise sevk öncesi inceleme haricinde çeşitli kurumlardan izin belgeleri alınması gerekmektedir. Sevk öncesi inceleme belgesi talep edilmeyen ancak farklı kuruluşlarca sertifikalandırılması gereken ürünlere ilişkin liste https://teknikengel.gov.tr/#/ulke/kenya sayfasında yer almaktadır.

Diğer ülke belgelerinin kabulü

İngiltere, Japonya, BAE ve G.Afrika’dan ihraç edilen motorlu araçlar konusunda Japon Denetleme kuruluşu QISJ tarafından yapılan belgelendirme talep edilmekte iken, EAC ülkelerinden yapılan ihracatlarda ilgili ürünün EAC ülkesi menşeili olduğunu gösterir belge talep edilmektedir.

Ülkede ürün güvenliği denetimleri
Ülkede Ürünlerin Güvenliğinin Tespiti Amacıyla Kullanılan Sistemler ve Sorumlu Kuruluşlar

Dünya genelinde 19 bölgede farklı kurumları belirleyen Kenya Standartlar Bürosu Kenya’da sevk öncesi inceleme konusunda Türkiye için 2017 yılı sonuna kadar Bureau Veritas ve SGS firmalarını akredite etmiştir. Messrs Bureau Veritas, China Certification and Inspection Group, Intertek International, and Société Générale de Surveillance Kenya’da yetkilendirilen 4 gözetim şirketidir.

Kenya’da ithalat denetimleri Kenya Standartlar Bürosu tarafından yapılmaktadır.

Kenya’da ilaçlar ve pestisit kontrolü yapılması gereken tüm ithal edilen ürünler Kenya Standartlar Bürosundan temin edilen Ithalat Standart Etiketine sahip olması gerekmektedir.

Kenya’da piyasa gözetim ve denetimi Kenya Standartlar Bürosu tarafından yapılmaktadır.

Sevk Öncesi İnceleme

Kenya’da tüm ürünler sevk öncesi incelemeye tabiidir. Kenya’da kayıtlı üreticiler tarafından üretimde kullanılan hammadeler, makine ve yedek parçalarda ve yukarıda istisna verilen ürünlerde sevk öncesi inceleme aranmamaktadır.

İthalat Denetimi

Öncelikli olarak malların gümrükten çekilebilmesi için uygunluk değerlendirme belgesi zorunlu bir belgedir. İlgili sertifika olmaksızın ihracatı yapılan mallar için sevkiyatın CIF değerinin %15’I oranında bir denetim ücreti alınmaktadır. Ayrıca bahsekonu belgeler aynı zamanda tek pencere sistemi adı verilen gümrük denetim sistemine işlenmesi gerekmektedir. Kenya’ya ihracatı gerçekleştiren firma uygunluk belgesini üç farklı yolu izleyerek elde edebilmektedir. Birinci durum çok sık ihracat yapmayan firmalar için tescil işlemlerine gerek olmaksızın test ve denetim masraflarını ödeyerek ilgili belgeyi elde etmeleri, ikinci yol ürünün tescil edilerek denetime ve rastgele teste tabii tutularak elde edilmesi ve üçüncü bir yol ise sık ve yüksek hacimlerde ihracat yapan firmalar için ürüne lisans alınması ve rastgele denetime tabii tutulmaktır.

KEBS kurumundan sevk öncesi inceleme ofislerinden temin edilebilen İthalat Deklarasyon Formu ile (IDF) ile Sertifikalandırma Talep Formu (RFC) , Proforma fatura ve denetim için bilgi sonrasında ihracatçı test raporlarını sevk öncesi inceleme biriminden almakta ve sonrasında denetim yapılmakta ve uygunluk belgesi alınmaktadır. Süreçlere ilişkin belgeler ihracatçıların izleyeceği yola göre değişebilmektedir. Yukarıda bahsekonu birinci yolda ürün bilgi belgesi, proforma fatura, ithalat deklarasyon belgesi zorunludur. Ayrıca ürün tescil edilmesi ve ürün lisanslama yöntemleri şeker, fertilizerler, tahıl ürünleri, hayvansal ve balıkçılık ürünleri, süt ürünleri, taze meyve ve sebze ve ikinci el eşyalarda kullanılamamaktadır.

Onay işlemleri için yapılacak ödemeler izlenen sertifikalandırma yöntemine göre değişmektedir. Birinci yolda FOB değerinin %50’si 250-2675 dolar aralığında, ikinci yöntemde FOB değerinin %45’i oranında 250-2675 dolar arasında ve son yöntemde FOB değerinin %25’i oranında 250-2675 dolar aralığında olabilmektedir.

Güvensiz çıkan ürünle ilgili olarak Kenya’da ceza, yasaklama, toplatma, ifşa ve imha işlemleri uygulanmaktadır.

Ülke Haberleri

03/03/2021
Kenya'da çekirge sürüleri 47 ilçenin 15'ini işgal etti

Kenya'da birçok bölgenin, Etiyopya ve Sudan'dan gelen çöl çekirge sürülerinin istilasına uğradığı bildirildi.

Güncel
Kenya'da çekirge sürüleri 47 ilçenin 15'ini işgal etti
03/03/2021
Kenya, Türkiye'den 118 zırhlı personel taşıyıcı satın alacak

Kenya Savunma Kuvvetleri Sözcüsü Kioko, The Star gazetesine yaptığı açıklamada, sınırların korunması ve terör örgütü Eş-Şebab'la etkin mücadele için Türk savunma sanayisi şirketlerinden Katmerciler'in ürettiği "Hızır"ı satın alacaklarını söyledi.

Dış Ticaret
Kenya, Türkiye'den 118 zırhlı personel taşıyıcı satın alacak
07/19/2020
Kenya’daki Endmor Çelik Fabrikaları, Kirlilik Şikâyetleri Nedeniyle Kapatıldı

Kenya’daki Endmor Çelik Fabrikaları, Kirlilik Şikâyetleri Nedeniyle Kapatıldı

Sektör
Kenya’daki Endmor Çelik Fabrikaları, Kirlilik Şikâyetleri Nedeniyle Kapatıldı
Yeni Nesil Ticaret Diplomasisi 07/11/2020
Gülle: Yeni nesil ticaret diplomasisi faaliyetlerini destekliyoruz

Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı İsmail Gülle, “Agrivirtual Tarım ve Hayvancılık Makineleri Sanal Fuarı”nın açılış konuşmasında 'İhracatçıların "yeni normale" adaptasyonları noktasında yapılacak olan her tür "Yeni Nesil Ticaret Diplomasisi" faaliyetini destekliyoruz' ifadelerini kullandı.

Dış Ticaret
Gülle: Yeni nesil ticaret diplomasisi faaliyetlerini destekliyoruz
Afrika’nın en büyük limanına Türk römorkörü inşaatı 07/11/2020
Afrika’nın en büyük limanına Türk römorkörü inşa ediyor

Türk denizcilik endüstrisinin önemli oyuncularından biri Med Marine Holding. 1995 yılında kurulan şirket, 300’den fazla deniz personeline iş imkanı veriyor. Dünyanın birçok yerinde kurtarma hizmetleri, kılavuzluk gibi hizmetlerde bulunan Med Marine’in en önemli işi ise römorkör inşaatı. Dünyanın hemen hemen her önemli denizine Türk römorkörü gönderen şirket, Orta Doğu’dan Latin Amerika’ya geniş bir coğrafyaya ihracatta bulunuyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin “İhracatta ilk 1000 Firma” listesinin Gemi ve Yat İhracatı kategorisinde yıllardır ilk sıralarda yer alan şirketin römorkördeki siparişi ise Afrika kıtasının en büyük limanı Mambosa…

Dış Ticaret
Afrika’nın en büyük limanına Türk römorkörü inşa ediyor

Ticaret Müşavirliklerimiz ve Ataşeliklerimiz

NAİROBİ BÜYÜKELÇİLİĞİ Mustafa ALICI Ticaret Müşaviri Turkish Embassy in Nairobi, Office of the Commercial Counsellor, 30 Gigiri Road, off Limuru Road P.O. Box 64748, 00620 Nairobi KENYA
nairobi@ticaret.gov.tr
00 254 20 712 47 7900 254 11 282 66 44
(IP Tel) 0 312 204 83 63